Herkese selamlar.  İnternette VLF dedektörlerinin yapısı ile ilgili önemli bilgilendirici döküman buldum. Öğrenmek isteyenler için burada paylaşmak istedim :

Yani X sinyali terimi, verici frekansındaki dalgalı (alternatif) dalga yapısını veya sadece X sinyal kuvveti veya” magnitude”unu simgeler. Ki bu da kafanın toprak üzerindeki hareket hızı ile değişir. Aynı şey R sinyali için de geçerlidir.

Ayni terimin iki ayrı manası olması elektronikte genellikle olan bir şeydir. Örneğin; alınan orta dalga sinyali dendiğinde, mühendisin orta dalgada sinyal frekansından mı yoksa onun değişen “magnitude”u mu belli değildir. Yani verilen sinyal bilgisi, verici frekansından bağımsızdır. Metal dedektorlerinde X ve R sinyal terimi, genellikle onların alternatif (değişen) sinyalini değilde, onların “magnitude”larını ifade eder.

Bu X ve R sinyal (magnitude) ları daha sonra çıkış sinyali vermek üzere işlenirler ve operatöre farklı yorumlar verebilirler. En çok kullanılanı :

1. Zemini dengelenmiş ses sinyali (ground balanced audio signal), ki bunlarda ses seviyesi eddy akımlarından kaynaklı sinyalin kuvvetiyle orantılıdır.

2. Ayrımlı sinyal ki, bunlarda sadece seçilmiş özellikteki hedef tespit edildiğinde “beep” sesi verir. Bu özellikler makine operatörünce cihazın ayarlarını değiştirerek kontrol edilebilir. Birçok ayrımlı dedektörün bulunan metalin özelliklerini gösterecek görüntü ekranı vardır.

Altın, madencilik ve UXO (patlamamış mayın) dedektörlerinde ground-balance (zemin dengelemesi) sinyal çok önemlidir.

Tektek’te ve define dedektörlerinde ayrıştırılmış sinyal en önemli konudur.

1. coin metal detectors (tek tek para dedektörleri)

Hemen hemen tüm tek para ve define dedektörleri istenen metali seçebilmek için ayrım kontrollerine sahiptir. Seçilen özellikler şunlar olabilir :

< demir türevi olan /demir türevi olmayan (+/-X) ve

< zaman sabiti ( bazen iletkenlik olarakta adlandırılır.)

Eğer metal hedef mıknatıstan etkileniyorsa, o ferrous (demir türevi) dir, eğer etkilenmiyorsa non–ferroustur. Ferrous hedefler genelde değerli değildirler ve (trash, junk) atık (çöp) olarak adlandırılır. Yani ferrous hedef algılandığında ayrım kontrolleri öyle ayarlanırki, alet ses çıkarmaz. Gömülü metallerin büyük çoğunluğu demir türevi olduğu için, ayrımlı dedektörlerin en önemli özelliği bu metallere uyarı vermeyip, sadece değerli metallere ses vermesidir. Bu değersiz metallere yakın olan değerli metaller içinde geçerlidir. (ki bu +X demir sinyalinin –X değerli sinyali ile yarıştığı anlar için de geçerlidir.)

Metal dedektörleri değerli metalleri kendi arasında onların eddy akımını nasıl ilettiğine bakarak ayırt edebilirler. Bu metallerin zaman sabitleri ile belirlenir. Fakat genellikle iletkenlik olarak adlandırılır.Bu zaman sabitini belirleyen tek özellik iletkenlik olmadığı için, doğru bir terim değildir.

Metallerin iki özelliği onun zaman sabitini belirler. Bunlardan biri hedefin induktansıdır. Bu induktans eddy akımlarının efektif kütlesi olarak da düşünülebilir.Ki bu basitçe eddy akımlarının izlediği yolun ölçüsüdür. Öyle ki, verilen bir eddy akımı için efektif hedef induktansı ne kadar büyükse, eddy akımlarının momentumu da o ölçüde büyük olur. Diğer özellik ise, hedefin iletkenliğidir. Ki bu eddy akımlarının ne kadar kolay aktığının ölçüsüdür. Bu elektriksel direncin tam tersidir.

Yüksek iletkenliğin (düşük direnç) anlamı, eddy akımlarının kolayca akması demektir (düşük akım direnci). Düşük iletkenliğin (yüksek direnç) anlamı da yüksek eddy akımı sürtünmesidir. Hedef elektriği ne kadar iyi iletirse, o ölçüde büyük induktansa sahiptir. Bu da uzun zaman sabiti demektir. Ki bu da yüksek eddy akımı momentumunun (küçük yavaşlatıcı dirençle) düşük sürtünmeye sahip ağır bir vasıta olması gibidir. Yani durması için çok zaman gerektirir. Ters olarak da; hedef elektriği az iletiyorsa indüktansı az, zaman sabiti kısa olur. Bu da düşük eddy akımı momentumunun (dirençli frenleri olan), hafif vasıta (yüksek
sürtünmeye sahip) olması gibidir ki çok çabuk durur. Zaman sabiti metalden metale değişir. Küçük bir parça aliminyum folyo çok kısa zaman sabitine, buna karşılık doğal altın parçaları çok geniş zaman sabitine sahiptir.

Aşağıda zaman sabitlerinin kısadan genişe göre sıralaması vardır :

(Küçük aliminyum folyo, iyi zincir mücevher, küçük eski roman para, US çeyrek (küçük 10 cent para), US sivil savaş bronz kemer tokası, bronz çağı balta başı, büyük altın cevheri veya büyük kalın bakır veya aliminyum plaka)

Doğal altın parçaları yapılarındaki boşluk ve içerdikleri saflık (som altın) yüzünden belirgin bir şekilde iletkenlik ve indukstans düşmelerine neden olurlar. Bundan dolayıdırki, çok geniş bir zaman sabiti aralığına sahiptirler.Yani doğal altın parçaları insan yapımı metallere (yüksek iletkenliğe sahip olanlar) göre düşük zaman sabiti verebilirler.

Bu zaman sabitleri ayırt edilebilir ve diğer zaman sabitine sahip metaller saptanabilir. Bu aralık NOTCH ayrım kontrolu ile yapılır. Bu arada kutu kapağına yakın zaman sabiti olan metallerde algılanamıyacaktır. Yani ayrım ayarları yapılırken özen gosterilmelidir. En yaygın ayrım ayarı, ferrous ve kısa zaman sabiti olan non-ferrous’ların ayrılmasıdır. "