Giriş Sayfası Forum Anasayfası Forum Anasayfası <>5DEFİNECİLİĞE, FORUMA ve HAYATA DAİR <>5HOBİ ve MERAKLAR <>5ELEKTRONİK BÖLÜMÜ
  Yeni Mesajlar Yeni Mesajlar
  SSS SSS  Forumu Ara   Kayıt Ol Kayıt Ol  Giriş Giriş

OSİLASKOP KULLANIMI HAK.DA

 Cevap Yaz Cevap Yaz
Yazar
Mesaj
  Konu Arama Konu Arama  Konu Seçenekleri Konu Seçenekleri
nacibaba Açılır Kutu Gör
Yönetici
Yönetici
Simge
Forum Sahibi osman naci kanat

Kayıt Tarihi: 29/Ağustos 2017/2008
Son Giriş: 30/Temmuz 2017/2013
Konum: T.C---Gelibolu-
Durum:
Gönderilenler: 2334
  Alıntı nacibaba Alıntı  Cevap YazCevapla Mesajın Direkt Linki Konu: OSİLASKOP KULLANIMI HAK.DA
    Gönderim Zamanı: 09/Mart 2017/2011 Saat 19:39

 

DİKKAT BU YAZIYI OKUMADAN GEÇMEYİNİZ..................nacibaba......onk.
 
Arkadaşlar bazı sitelerin  biryerlerinde buradan alınıp oralara aktarılmış hallarini görmekteyim  ben size alın götürün demiyorum her kim ne aldıysa 2 satır da yazı bıraksın buraya (google search robot )ve (unkrown unkrown ) taramaları  tarafından hangi sitede bunlar çıkıyor aktarılıyorsa bana taşınıyorlar yani haberim vardır  buraya ben şunu aldım şu sitede yayınlıyacağım naci  baba  haberin olsun diye buraya aldığını not düşmüyenlere gelince gelicem o site hangisisiyse oranın sahibine meseleyi aktarıcam sizin için iyi olmaz  diyorum herşeyi efendice yapınız  mert olunuz bu sistede ne varsa tümünü alıp başka taraflara taşıyın ama haberli yapınız bunu  bazı özel benim de başka yerden sade bu sitede yayınlanması için müsadeli olan şema ve bilgiler vardır bunlar taşınamazlar  bu müsade onun içindir  siz 2 satır yazın ben de size olur olmazını söylerim herşeyi haberli yapınız ....
 
SAYGILARIMLAN.............nacibaba...............ONK... 

Osiloskop%20Kullanımı%20hakkında%20Türkçe%20bilgiler

Osiloskop Nedir Kullanımı Nasıldır iki Türkçe Anlatım ve Kullanım Animasyonları bulunuyor komponent gerilim frekans akım ölçüm bilgileri ve fazlası Emeği geçen hazırlayan kişilere teşekkürler

Osiloskop Kullanımına Ait Temel Bilgiler

Elektriksel işaretlerin ölçülüp değerlendirilmesinde kullanılan aletler içinde en geniş ölçüm olanaklarına sahip olan osiloskop, işaretin dalga şeklinin, frekansının ve genliğinin aynı anda belirlenebilmesini sağlar.

osiloskop_analog

Çalışması, hareket halindeki elektronların yörüngelerinin bir elektrik alan içerisinden geçerken sapmaları temel prensibine dayanır. Katod Işın Tüpündeki saptırma plakaları adı verilen düzlemsel levhalara uygun potansiyellerde gerilimler uygulanarak oluşturulan elektrik alanlar, plakalar arasından geçen elektronları (elektron demetini) saptirarak fosfor ekrana çarptığı noktanın yerini degiştirir. Bu noktanın konumu saptırma plakalarına uygulanan gerilimin ani değeri ve dalga şekline bağlı olarak degişecek ve ekranda ışıklı bir çizgi oluşacaktır.

Osiloskop devreye daima paralel bağlanır. Çok yüksek olan iç direnci nedeniyle seri bağlanması halinde ölçüm yapılmak istenen devreden akım akmasını engelleyecektir. Akım dalga şekillerini incelemek icin akımın aktığı devreye kucuk degerli bir direnc (olcum direnci, sont direnc) seri baglanarak uclarinda dusen gerilimin dalga sekli incelenir. Bir omik dirençte içinden akan akım ve uçlarında düşen gerilimin dalga şekilleri ve fazlarının aynı oldukları göz önüne alınarak ve ohm kanunu geregi V=I.R bağıntısı da göz önünde tutularak akım incelenir.

Dikkat edilmesi gereken nokta, kullanılan direncin değerinin devre akımını çok fazla sınırlamayacak kadar küçük seçilmesi (genellikle akıma bağlı olarak 10 ile 200 miliohm arası) ve gücünün bu akıma dayanabilecek kadar büyük olmasıdır. Osiloskop calıştırıldıktan sonra bir kaç dakika ısınmasi beklenir. Bu esnada timebase komutatorünün ortalarda bir konumda (ornegin5mS/div) olması iyi olur. Eğer bu sürenin sonunda ekranda ışıklı çizgi belirmediyse;

• Parlaklık (Intensity) potansiyometresi yeterince açik değildir. Saat yönüne tam turunun 3/4 u kadar çevrilmelidir. Çizgi belirdikten sonra parlaklık yine bu düğme yardımı ile istenilen şekilde ayarlanabilir. Hala çizgi belirmediyse; osiloskop_analog2%20Parlaklık%20%28Intensity%29%20potansiyometresi

• Xpos ve Ypos düğmeleri ile oynanarak çizgi ekran üzerine düşürülmeye çalışılır. Sonuç olumsuzsa;
Xpos%20ve%20Ypos

• AT/NORM TRIGGER anahtari AT konumuna getirilir ve yukaridaki işlemler tekrarlanır.

• Işıklı çizginin parlaklığı ayarlandıktan sonra gerekiyorsa netliği de FOCUS düğmesi yardımıyla sağlanır.

Işıklı çizgi ekranda belirdikten sonra Y INPUT girişine (osiloskop çok kanallı ise Y1 girişine) bir prob takılır. Günümüzde butun problarda BNC tipi konnektörler (fişler) kullanılmaktadır. Bu fişler yerlerine oturtulduktan sonra dış taraflarındaki hareketli kısım saat yönünde bir miktar çevrilerek kilitlenir. Problar X1, X10 ve X100 olmak üzere birkaç çeşittir. Bir prob üzerindeki bir anahtar yardımı ile hem X1 hem de X10 özelliği gösterebilir. X1 tipi problarda ölçülen isaret oldugu gibi osiloskoba uygulanır. X10 ve X100 tipleri ise sırasıyla işareti 10 ve 100 kez zayılatıp osiloskoba gönderir. X10 veya X100 tipi bir prob kullanılmadan önce aşağıdaki şekilde kompanze edilmelidir.

osiloskop_prob

Prob, osiloskop uzerindeki kare dalga üretecine bağlanır ve üzerindeki ayar vidası, ekranda köşeleri düzgün bir kare dalga görülene kadar çevrilir. Bu işlemden sonra hatasız bir ölcüm yapmak mümkündür. X1 tipi probların bu işleme ihtiyacı yoktur.

osiloskop_frekans

Osiloskopla Gerilim Ölçülmesi

Ekrandaki işaretin genligi Y (dusey) ekseninde ölcülür. Genlik, ilk önce ekran üzerindeki kareler cinsinden belirlenir. Daha sonra VOLTS/DIV giriş zayıflatıcısı komutatorunun üzerindeki işaretin gösterdigi değer ile kare sayısı çarpılarak gerilimin gerçek değeri belirlenir. Bu esnada eğer varsa kesintisiz genlik ayar düğmesi “cal” konumunda veya saat istikametinin tersi yönünde en sona kadar çevrilmis olmalıdır. Eğer zayıflatıcılı ( X10 veya X100) bir prob kullanılıyorsa zayıflatma katsayısı da hesaba katılmalıdır. Osiloskobun hassasiyeti VOLTS/DIV komutatorunu saat yönünde çevirerek arttırılır.

osiloskop_gerilim

Osiloskopla Frekans Ölçülmesi

Modern osiloskoplarda frekans yerine periyod ölçülmektedir. Periyod ölçümleri X (yatay) ekseninde yapılır. Dalga şeklinin bir periyodunun X ekseni yönündeki uzunlugu kareler sayılarak belirlenir. Daha sonra TIMEBASE komutatörünün gösterdiği değer (S/div, mS/div ya da mS/div) ile kare sayısı çarpılarak işaretin periyodu belirlenir. Eğer varsa kesintisiz TIMEBASE ayar düğmesi “cal” konumunda veya saat istikametinin tersi yönünde en sona kadar çevrilmis olmalıdır. Kullanılan prob (X1, X10 veya X100) zaman ölçümlerini etkilemez.

Dr. Azmi Demirel

OSİLOSKOP NEDİR, NASIL ÇALIŞIR? (İkinci Anlatım Detayalı)

Acemiler tarafından biraz çekingenlikle karşılanan osiloskop, genel amaçlı özelliklere sahip, çok yararlı ve kaçınılmaz bir ölçü aletidir. Osiloskobun nasıl çalıştığı bilinirse, cihaz üzerindeki anahtar ve düğme bolluğu arasında, ekrana bir şekil çıkarmak için şansa gerek yoktur. Bu yazının amacı, özellikle elektronik ile yeni uğraşmaya başlayanlar için, osiloskobun çalışmasını açıklamaktır.

Eğer bir yerde “elektronik yapılıyorsa”, osiloskobun uzakta olmaması gerekir. Saf doğru gerilim veya saf sinüzoidal değişken gerilim olmayan işaretlere ilişkin gerilim değerleri (Volt) veya bunların zaman içindeki değişimi ölçülmek istendiğinde, osiloskop gerekli olur. Bu cihaz ile işaretler görünür hale getirilir, hatta aynı anda birden fazla işaretin de görülebilmesi olanağı vardır. Osiloskobun ön paneline ilk bakış kafa karıştırıcı ve korkutucu bile olsa, işaretlerin nasıl görülür hale getirilebildiği hiç de karmaşık değildir. Bütün olaylar gösterge yüzeyi, yani çeşitli bölgelere ayrılmış olan ekran etrafında geçer. Bu ekran, aslında, bir Braun tüpünün ön yüzeyidir. Bu tüpün arka tarafında bulunan bir elektron tabancası ile ekran içeriden “kurşunlanır”. Ekranın iç yüzeyi özel bir madde ile kaplanmıştır. Elektron huzmesinin çarptığı bölüm bir ışıma yapar ve gösterge yüzeyindeki camda parlak bir nokta olarak gözükür (Şekil 1).

osiloskop%20camda%20parlak%20bir%20nokta%20

Tek bir parlak nokta ile bir şeylerin yapılamayacağı açıktır. Ancak ekran(tüpü) yüzeyinin her tarafında parlak nokta elde edebilecek şekilde, elektron huzmesinin hareket ettirilmesi olanağı bulunsaydı, birdenbire birçok uygulama alanının kapısı açılırdı.

Ve bu olanak vardır: Bu amaçla tüplerin içine çoğunlukla, elektron hüzmesinin aralarından geçtiği ve üzerlerine gerilim uygulanan plaka çiftleri yerleştirilir (Şekil 2).

osiloskop%20skop%20tube

Uygulanan gerilim plakalar arasında bir elektrik alanının doğmasına neden olur ve bu elektrik alanı ile elektronlar yollarından saptırılabilir. İki plakanın gerilimi eşit ise, yani aralarında bir gerilim farkı yoksa elektronlar üzerine bir kuvvet etki etmez ve huzme yine iki plakanın ortasından gider. Ancak arada bir gerilim farkı yaratılırsa, elektronlar gerilimi daha pozitif olan plakaya doğru yönelirler ve parlak nokta ekranın ortasından başka bir yerde oluşur. Şekil 3′e bakılırsa, plakalardaki gerilim değerlerine göre ekrandaki parlak noktanın nerelerde gözükeceği anlaşılır.

skop%20osiloskop%20tube2

O halde, testere dişi biçimli bir gerilimle (gerçekten de böyle adlandırılmaktadır) noktayı ekranın en solundan en sağına kadar götürebileceğimiz -ve gerekiyorsa bunu sürekli tekrarlayabileceğimiz- kolayca anlaşılır. Testere dişi biçimli gerilim yavaş, örneğin 2 saniyede yükseliyorsa, noktanın gidişi gözle izlenebilir. Ancak testere dişi geriliminin hızlı yükselmesi ve ekranın solundan sağına doğru “koşturması” da sağlanabilir ve yavaş çalışan insan gözü ekranda yatay bir çizgi görür.

İşte, böylece osiloskobun bir yarısını, yani “yatay saptırma” bölümünü artık tanıyorsunuz. Ekranda sağa-sola, aşağıya -yukarıya hareket edebilen bir nokta, sabit duran bir noktaya göre iyi bir gelişmedir. Bu özelliklere sahip bir nokta ile ölçülecek işaret ekranda “çizilebilir”. Bu amaçla tüpün içine, elektron hüzmesini aynı anda aşağıya veya yukarıya doğru yöneltebilecek bir plaka çiftinin daha yerleştirilmesi gerekir (Şekil 4).

osiloskop_2%20tüpün%20içine,%20elektron

Bu plaka çiftine ölçülecek, yani görünür hale getirilecek işaret verilir. Ekrandaki nokta soldan sağa doğru giderken, bir taraftan da uygulanan işarete göre aşağıya ve yukarıya doğru saptırılır ve bir denbire işaret görünür hale gelir (Şekil 5).

osiloskop_3%20işaret

Şimdi artık “düşey saptırmadın da nasıl çalıştığını biliyorsunuz ve böylece osiloskobun çalışma prensibini anlamış oldunuz.

Ekrandaki noktacık soldan sağa doğru yavaşça gidiyorsa, bu sürede Y-saptırma plakalarına ulaşan bütün işaretler ekrana “çizilirler”. Diğer yandan, ışın soldan sağa doğru hızla saptırılırsa, zaman, Y-plaka çiftine ulaşan işaretin sadece bir bölümünün ekranda gösterilmesi için yeterli olur. Ancak özel kumanda düzenleri yardımıyla, osiloskop gerçekten görülmek isteneni (çoğu zaman) gösterecek şekilde ayarlanabilir.

Örneğin bir “zaman bazı (time base)” anahtarı ile testere dişi biçimli saptırma geriliminin yavaş veya hızlı yükselmesi sağlanır, ışının soldan sağa doğru nasıl gitmesini istiyorsak… Bu anahtar veya daha doğrusu komütatör ekran bölümü başına zaman cinsinden kalibre edilmiştir. Komütatörün “10 ms/bölüm” kademesinde durduğunu kabul edelim. Eğer ekran yatay yönde örneğin 8 bölüm genişliğinde ise, osiloskobun içinde 80 ms süreli bir testere dişi işareti üretilir ve ekrandaki noktacık bu süre içinde ekranın solundan sağına kadar bir kez gider.

İyi düşünülmüş bir başka düzen de tetiklemedir (trigger). Bu düzen, ekranda gösterilecek işaret cihaza geldikten ve en azından belirli bir büyüklüğe eriştikten sonra testere dişinin başlatılmasını sağlar. Ekrandaki noktacık tam ekranın en sağında iken, gösterilecek işaretin geldiğini düşününüz. Bu durumda gösterilecek işaretin büyük bir bölümü, belki de hepsi kaybolurdu…

Ancak diğer yandan, tetikleme ile testere dişinin gerçekten başlaması arasında belirli bir süre geçer. Bu nedenle, düşey saptırma plakalarına uygulanacak işaret bir miktar geciktirilir. Yoksa ışın harekete başlamadan önce Y-plaka çiftine ulaşan işaretler gösterilemezdi. İşaret düşey saptırma plakalarına uygulanmadan önce zaten bir kuvvetlendiriciden geçirildiğinden, gecikme burada yaratılır. Gecikme süresi -cihaz tipine göre- 200 ns ile 500 ns arasındadır.

Osiloskoplar hakkında bu kadar şey öğrendikten sonra, en iyisi Şekil 6′daki blok şemaya bakınız.

osiloskop_4%20blok%20şemaya%20

Bu şekilde her şey birbiriyle ilişkili olarak gösterilmiştir, örneğin, yatay saptırmayı, yani zaman bazı komütatörü ile birlikte testere dişi üretecini görüyorsunuz. Üretecin verdiği işaret kuvvetlendirilir ve ondan sonra yatay saptırma plakalarına uygulanır.

Yine aynı şemada, zayıflatıcı ve kademe seçici anahtarla birlikte düşey giriş fark edilmektedir. Bu zayıflatıcı ile gösterilecek işaret, düşey kuvvetlendirici tarafından işlenebilecek bir değere getirilir.

Kademeler Volt/ekran bölümü şeklinde işaretlendiğinden, uygulanan Gerilimin ölçülmesi olanağıda vardır. Örneğin anahtar 2 V/bölüm konumunda ise ve gösterilen işaret 3 ekran bölümü yüksekliğinde ise söz konusu gerilim 6 volt’tur.

Zayıflatıcı komütatörden sonra, ekranda gösterilecek işaret kuvvetlendirilir ve testere dişinin tetiklenebileceği düzeye getirilir. İşaret daha sonra geciktirilir ve düşey plaka çiftine uygulanır. Blok şemada şimdiye kadar görmediğimiz bir kavram bulunmaktadır:

Karartma (blanking): Bu düzen ile elektron akımı zaman kesilir. Örneğin noktacık soldan sağa doğru gidişini bitirdikten sonra, bir sonraki taramaya başlamak için mümkün olan en kısa süre içinde tekrar ekranın en soluna dönmelidir. Bu sırada ekranda rahatsız edici geridönüş çizgisinin görünmemesi için, noktacık söndürülür. Bu olay Şekil 5’deki testere dişi işaretin “r” ile belirtilen bölümünde olur.

UYGULAMA BİR BAKIŞ YETERLİ…

Bir osiloskop yardımıyla pratik olarak işaretlerin büyüklüğü ve zaman içindeki değişmeleri ataletsizce ölçülebilir. Eğer çok kısa süreli (saniyenin milyonda birinden küçük) ve düzensiz değişimli işaretler söz konusu ise, yukarıda belirtilen özellik çok önem kazanır. Bu tür işaretlere örnek olarak birbirini izleyen farklı özellikli darbe katarlarını gösterebiliriz.

İşte bu yüzden osiloskop adı verilen ölçü aletine elektroniğin her alanında ve ayrıca elektroteknikte, kontrol tekniğinde, bilgi-işlem tekniğinde, enerji tekniğinde v.d. rastlanır. Çünkü cihaz pratiktir: olan-biteni kavramak için çoğunlukla ekrana bir bakış yeterlidir. Osiloskop, geliştirme laboratuarında olduğu kadar müşteri servisinde de yararlı ve pratiktir. Osiloskop ile örneğin bir bilgisayarın içindeki verilerin değişmeleri (veya -ne yazık ki- bazen olduğu gibi değişmemeleri) izlenebilir.

Benzer şekilde televizyon, telsiz haberleşmesi, radar cihazlarındaki işaretler, ses frekansı kuvvetlendiricilerindeki veya nükleer santrallerde bulunan radyasyon gözleme cihazlarındaki işaretler de osiloskopta incelenebilir. Ve fiziksel büyüklüklerin elektriksel işaretlere çevrildikleri yerlerde (basınç, gerginlik, ses, hız, sıcaklık transmitterleri) osiloskop yine hizmete hazırdır.

Osiloskop Çeşitleri, Türleri

Genel amaçlı olarak kullanılabilecek sayısız osilos­kop çeşidinin yanı sıra, belirli işlere özgü koşulların gerektirdiği özel osiloskop türleri de vardır. Bunların arasında ilk akla gelen çift ışınlı osiloskoplardır. Bu tür osiloskoplarda kullanılan Braun tüpü’nde iki adet elektron tabancası, yatay saptırma için ikinci bir plaka çifti ve en önemlisi, düşey saptırma için ikinci bir plaka çifti bulunur. Böylelikle, ekrana üst üste iki adet ışın gönderilir ve iki ayrı işaretin aynı anda görüntülenmesi sağlanır.

Özel osiloskop türleri arasında bellekli osiloskopları da belirtebiliriz. Bellekli osiloskopların ekranları,gösterilen bilgi -gerektiğinde aylarca- saklanacak biçimde yapılırlar. Bu tür bir cihaz örneğin bilgisayar sistemlerindeki arıza arama işlerinde değerli hizmetler görür.
Bir diğer özel tür, örneklemeli (Sampling) osiloskoplardır (İng. to sample=örnek almak, örneklemek).

Örneklemeli osiloskop, çok yüksek frekanslı işaretlerin gözlenebilmesine olanak verir. Bu amaçla, ölçülen işaretin birbirini izleyen titreşimlerinden küçük parçalar alınır ve birleştirilir. Bu yöntem sayesinde birkaç yüz MHz veya daha yüksek frekanslı işaretlerin ekrana çıkartılması sağlanır; normal bir osiloskop ile çok yüksek frekanslı işaretler izlenemezler (burada da bazı sınırlamaların olduğunu görüyorsunuz).

Bu özel osiloskop türlerinden başka, belirli ve tekil uygulamalara özgü cihazlar da vardır. Bunlara örnek olarak monitörleri, motor test cihazlarını, analizörleri, tıp cihazlarını, radar ekranlarını v.d., v.d. sayabiliriz.

Ancak, geçen zaman içinde “normal” osiloskoplar da o kadar konforlu hale geldiler ki, bunun sonucunda kumanda düğmeleri ve anahtarları gittikçe küçüldü, aksi durumda tüm bu kumanda elemanları panele sığdırılamazdı. Bu yeni konforlardan bazılarına bir göz atalım: Örneğin bir ALTERNATE MODE vardır (İng. to alternate=değişmek, iki değer arasında gidip gelmek; mode=çalışma türü). Bu çalışma türünde, aynen çift ışınlı osiloskoplarda olduğu gibi, iki işaretin aynı anda ekranda izlenmesi olanağı vardır.

Ekrandaki noktacık soldan sağa doğru giderken önce birinci işaret düşey saptırma plakalarına uygulanır ve ekrana “çizilir”; sonraki soldan sağa gidişte ise ikinci işaret ekranda gösterilir. Ve bu şekilde iki işaret sıra ile ekrana çıkartılarak, olay tekrarlanır. Eğer iki işaretin sıralanma hızı yeterince yüksek ise, insan gözü bu hızı izleyemez ve her iki işaret de aynı anda gösteriliyormuş gibi algılanır.

CHOPPED MODE‘da (İng. to chop=kıymak) ise, noktacık soldan sağa doğru giderken, birinci ve ikinci kanal işaretleri birçok kereler ve sırayla düşey saptırma plakalarına uygulanır. İnsan gözü yine yanılarak, iki işaretin aynı anda ekranda gösterildiğini zanneder.

Normal zaman bazı komütatörünün (A) yanı sıra, birçok cihazda ikinci bir zaman bazı anahtarı da (B) bulunur. Bu ikinci zaman bazı ile çok hoş şeyler, örneğin B INTENSIFIED BY A yapılabilir (İng. to intensify=yoğunlaştırmak, (burada) parlaklaştırmak). Bu a-maçla, örneğin B zaman bazı anahtarı 10 ms/bölüm konumuna ve A zaman bazı anahtarı da 2 ms/bölüm konumuna getirilirse, ekrandaki işaretin yatay yöndeki beşte birlik bölümü biraz daha parlak çizilir. Bu parlak bölüm sağa-sola kaydırılabilir ve ekrandaki işaretin ilginç bir bölümüne dikkat çekilebilir.

Başka bir şık özellik de A DELAYED BY B‘dir (İng. to delay=gecikmek, geciktirmek). Ekrandaki noktacık hareketine ekranın solundan başlayarak sağa doğru ilerler, ama gösterilecek işaret B zaman bazı komütatörü ile ayarlanan bir süre geçtikten sonra düşey saptırma plakalarına uygulanır. Bu gecikme süresi de sürekli olarak ayarlanabilir ve işaretin ekranın daha sağından veya daha solundan başlaması sağlanır. Bunların dışında iki kanal işaretleri toplanarak, çıkartılarak veya tersi alınarak (-1 ile çarpılarak) v.d., v.d. gösterilebilir.

Yine ayrıca, bazı osiloskoplarda değiştirilebilen fonksiyon modülleri bulunur ve bu modüller yardımıyla örneğin ekranda aynı anda bir veya iki işaretin gösterilmesi dışında, dört ayrı işaretin görüntülenmesi sağlanabilir.

Osiloskop Seçiminin Zorluğu

Bir osiloskop satın almak istiyorsanız, satıcının -o sırada elinde bulunduğu için-size önerdiği “en iyi” osiloskoba kapılmayın. Mesleki yayın organlarında (dünya çapında) okuyucuların işini oldukça kolaylaştıran piyasa araştırmaları yayımlanmaktadır. Daha iyi bir yol ise, beş-altı dergi birden almak ve osiloskop üreticilerinin ve dışalımcılarının verdikleri reklâmları incelemektir. Bu firmalara telefon veya mektup ile başvurularak broşürler istenebilir. Bunda çekinecek bir yan yoktur; firmalar bu broşürleri seveseve göndermektedirler. Sonuçta bu broşürlerdeki bilgileri karşılaştırarak bir karara varabilirsiniz. Kullanılmış bir osiloskop da (tabii tüm fonksiyonları test ederek) alabilirsiniz.

Bir osiloskop seçerken şu noktalara dikkat edilmelidir:

Düşey duyarlık: Örneğin 50mV/bölüm duyarlığı olan cihazlarda, bir Volt’un yirmide biri ekrandaki bir bölümün yüksekliği kadar bir büyüklükte gösterilebilir (bir ekran bölümü genellikle 8 mm’dir). Bu da çoğu zaman yeterli olur.

Düşey band genişliği: Band genişliği 25 MHz ise, 25 MHz’e kadar olan işaretler ölçülebilir; bu da çoğunlukla yeter de, artar bile…

DC-İnput: Doğru gerilim girişi veya doğrudan bağlamalı giriş sayesinde osiloskop ile doğru gerilimlerin de ölçülmesi olanağına kavuşulmaktadır (ekrandaki yatay çizgi, ölçülen doğru gerilimin büyüklüğüne ve işaretine göre, az veya çok miktarda, aşağıya veya yukarıya kayar). Böyle bir osiloskop ile ölçülen alternatif gerilimlerin bir doğru gerilimin üzerine binmiş olup olmadıkları da gözlenebilir.

Düşey geciktirme: Ekrandaki işaretlerin baş tarafını “kaçırmamanız” için osiloskopta bu özellik bulunmalıdır.

Düşey yükselme süresi: Bu da başka bir kalite belirtisidir. Bu süre ne kadar kısaysa, osiloskop o kadar iyidir.

Yükselme süresi en azından 70 ns’nin altında bulunmalıdır, aksi halde yükselme süreleri çok küçük olan darbeler doğru ölçülemezler.

Yatay saptırma bölgesi veya zaman bazı: Bölüm başına 0,5 saniye’den, 0,2 us/bölüm’e kadar uzanan bir zaman bazı, ölçmelerin çoğunda yeterli derecede bir serbestlik bırakır.

Saptırma doğruluğu: Zaman bazı komütatörü ile ayarlanan saptırma süresi (örneğin 5 ms/bölüm) hatası %5′den daha kötü olmamalıdır. Bu durumda darbe genişlikleri, işaret frekansları yeterli bir doğrulukta ölçülebilir.

Dışarıdan tetikleme: Bazı durumlarda, elektron ışınının ekranı taramaya başlamasını içeriden (internal), yani ekranda gösterilen işarete bağımlı olarak tetiklemek yerine, ölçülen işaretle herhangi bir ilişkisi bulunan başka bir işaret yardımıyla tetiklemek yararlı olur. Bunun için osiloskopta bu tetikleme işaretinin uygulanabileceği bir “external trigger” girişinin bulunması gerekir. Bu giriş, osiloskoplarını ileri düzeyde kullanabilen kişiler açısından önemlidir.

Son hızlandırma gerilimi: Elektron tabancasından gelen elektronların hızları ne kadar yüksekse, flüoresan madde ile kaplanmış ekran yüzeyine o kadar çok elektron çarpar ve görülen noktacık o kadar parlak olur. Braun tüpünün içine konan bir “son hızlandırma anodu” ile hüzme hızı artırılabilir ve böylece ekrana çok sayıda elektron çarpması ve şeklin daha parlak olması sağlanır. Bunun yararı özellikle yaklaşık 10 us/bölüm’-den sonraki yüksek saptırma hızlarında görülür. Son hızlandırma anoduna uygulanan gerilim 3000 V’un pek altında olmamalıdır.

Ekran persistansı: Birçok durum için “orta derecede” bir persistansa sahip bir ekran tüpü en iyisidir. Persistans, ekran çarpan elektron akımı kesildikten sonra, flüoresan maddenin parlamaya devam etme süresidir. Bir saniye veya daha uzun süreli persistansa sahip tüpler çok ender ve özel durumlar için gerekli olurlar. Genelde böyle uzun bir persistans rahatsız edicidir. Benzer şeyler 100 ms veya daha kısa süreli persistansa sahip tüpler için de söylenebilir. Çoğunlukla mavi veya yeşil, bazen da sarı olan ekran rengi sadece bir zevk sorunudur ve pek önemli değildir.

EVDE YAPMAK MI?

— HAYIR, TEŞEKKÜRLER…

Kullanılabilecek bir osiloskobun evde yapılmasının daha ekonomik olup olmayacağı şeklindeki bir soru, hemen hemen her zaman “hayır” ile yanıtlanmalıdır. Önce çok sayıdaki tekil parçaların sağlanması gerekir ki, bu başlı başına bir sorundur. Ayrıca, mekanik bölümün getirdiği zorluklar da genellikle küçümsenir. Sonra, bu tür cihazların geliştirilmesi ve konstrüksiyonu konusunda “birazcık” deneyimin yanı sıra, çok sayıda el aleti ve ölçme düzeni de gereklidir.

Çünkü yapılıp bitmiş cihazın, daha önce vınıltı, titreşim eğilimi, her türlü kararsızlık v.d. şeklinde ortaya çıkan bütün engeller başarıyla aşıldıktan sonra, baştan sona ölçülmesi ve kalibre edilmesi gerekmektedir. Bunu yapabilecek kişiler de, gelişmiş bir seri üretim cihazını, kendi yapacakları cihaza yeğleyeceklerdir.

Ancak bir istisna vardır: Eski Roma’lıların da söyledikleri gibi “kit” şeklinde satılan osiloskoplar da vardır. Bunlar yetenek bakımından olağanüstü cihazlar değildirler ama yeni başlayanlar ve evde elektronik ile uğraşanlar tarafından pekâlâ kullanılabilirler.

Ve herhalde, bir osiloskop ile içli-dışlı olmak için iyi ve açıklamalı bir kit yardımıyla onu gerçekleştirmekten daha iyi bir yol yoktur.

EKSTRALAR

Bir osiloskop ile bir otomobil arasında bazı küçük farklar vardır. Bunlardan biri de, birlikte verilen yardımcı parçalardır. Osiloskop alınırken, cihazla hemen çalışmaya başlayabilmek için, ne gerekiyorsa birlikte verilir ve bunlar için ayrıca para ödemek gerekmez. Bir ek ücret karşılığı metalik boya da osiloskoplar için söz konusu değildir. Buna karşın, burada da önemli bir ek parça için ek bir harcama yapılması gerekir, sözünü ettiğimiz parça “ölçme probu”dur. Prob, çengelli ucu ile ölçülecek işaretin osiloskoba kolayca uygulanmasını sağlar.

Ancak daha da önemlisi, prob ölçülen devrenin kendisine yabancı bir cihaz bağlandığını hissetmemesini sağlar. Aksi halde doğru bir ölçme yapılamazdı. Genellikle iki tür ölçme probu kullanılır. Bunlar işareti zayıflatmayan 1:1 prob ile işareti 10 defa zayıflatan 10:1 probdur. Bu ikinci tür prob ile çalışıyorken, probun ucunda 5 V’luk bir gerilim varsa, bu gerilim osiloskoba 0,5 V olarak ulaşır. İşaretin büyüklüğü de ölçülecekse, bu durum göz önünde bulundurulmalıdır.

Pek ender olarak kullanılan bir ek parça da, ışık engelleme tüpü veya ekranın önüne konan çok ince gözlü tel kafestir. Bunlar yardımıyla aydınlık bir ortamda da ekrandaki şeklin düzgün gözükmesi sağlanır. Daha kaliteli cihazlarda ise, ekranın önüne film kamerası bağlama düzenleri bulunur; böylece ekranda gösterilen işaretin resminin çekilmesi olanağına kavuşulur.

Osiloskobun çok yönlü bir cihaz olması, üzerinde çok sayıda anahtarlar ve düğmeler bulunmasını gerektirmektedir. Ve bu düğmeler yardımıyla ekranda hiçbir şey göremeyecek biçimde bir ayarın yapılması da pek zor değildir. Ancak, hemen paniğe kapılmaya gerek yok. Düğmelerin çoğu tüm osiloskoplarda aynıdır ve ne işe yaradıkları tam olarak kavranmışsa, bir osiloskobun kullanılması çocuk oyunudur. Düğmelerin ve diğer kullanım elemanlarının açıklamaları İngilizcedir, ne yazık ki bu isimlendirmeler üreticiden üreticiye farklar gösterebilirler ve bazende kısaltılmışlardır. Eğer şimdi, elinizin altında bir osiloskop bulunuyorsa, her cihazda yer alan şu düğmelerin ne işe yaradıklarını test edebilirsiniz:

POVVER ON- Cihazın açma/kapama düğmesi.

SCALE ILLUMINATION- Skala aydınlatması. Ekran önündeki ölçü rasterinin aydınlatılması.

INTENSITY- Ekrandaki şeklin parlaklığı, BRIGHTNESS de denir.

FOCUS- Netlik ayarı.

Osiloskop%20Netlik%20ayarı

ASTIG- Astigmatizm, şeklin dış kenarlarındaki netliğin ayarı. Tüm cihazlarda bulunmaz.

VERTICAL POSITION- Bu düğme yardımıyla ekrandaki şekil aşağıya veya yukarıya doğru kaydırılabilir (düşey saptırma plakalarına ayrıca bir doğru gerilim uygulanır). Bu fonksiyon Y-SHIFT olarak da anılır.

HORIZONTAL POSITION-Bu düğme ile ekrandaki şekil sağa veya sola doğru kaydırılabilir (yatay saptırma plakalarına ayrıca bir doğru gerilim eklenir). Bu fonksiyon X-SHIFT olarak da adlandırılır.

TIME/DIV.- Time per Division = Ekran bölümü başına zaman. Zaman bazı da denen anahtar budur. Bu düğme ile yatay saptırma plakaları için yavaş veya hızlı testere dişi işaretlerin üretilmesi sağlanır. Kademeler ekran bölümü başına saniyenin kesirleri cinsinden kalibre edilmiştir. Böylece bir işaretin süresi ölçülebilir. Örneğin anahtar 50 us/bölüm kademesinde bulunuyorsa ve gösterilen darbe 3 bölüm genişliğinde ise, darbenin süresi 150 us’dir (Şekil 7′ye bakınız). Bu komütatöre bağlı olarak şekli yatay yönde kademesiz olarak açıp kapayan kalibrasyonsuz bir düğme de bulunur.

CAL-calibrated = kalibre edilmiş. TIME/DIV anahtarı ile bağlı olan düğmenin bu konumunda, komütatör ile ayarlanan bölüm başına zaman değeri doğrudur.

TRIGGER- Bu isim altında birkaç fonksiyon toplanmıştır:

AUTO- Testere dişinin kendiliğinden başlatılması. Testere dişi giriş işareti olmadan da başlarsa, bu çalışma türüne freerunn-İng = serbest çalışan adı da verilir.

INTERN- Testere dişinin ekranda gösterilen işaretin kendisi tarafından tetiklenmesi.

EXTERN- Testere dişinin osiloskoba dışarıdan uygulanan yabancı bir işaretle tetiklenmesi.

LEVEL- İçeriden veya dışarıdan tetiklemede, tetikleme işaretinin üretilebilmesi için tetikleyen işaretin yükselmesi gereken seviye ayarı bu düğme ile yapılır.
+/- Testere dişinin, iç veya dış tetikleme işaretinin pozitif ya da negatif kenarı ile başlatılmasını sağlar.

EXT. TRIGGER veya sadece TRIGGER- Dış tetikleme işaretinin bağlanması için priz. Tetikleme işaretinin genellikle 1 V veya daha büyük olması istenir.

X MAGN., X MAGNIFIER veya HORIZONTAL EXPA-NSION- Bu düğme ile ekrandaki şekil kademeli veya kademesiz olarak 5 ila 10 kat açılabilir ve şeklin bir bölümünün yakından incelenmesi sağlanır.

VOLTS/DIV.- Volts per division = Bölüm başına Volt. Gösterilecek işarete uygun olarak osiloskobun giriş duyarlığının ayarlanması için kullanılan komütatör. Aynı zamanda, bu anahtarın konumu ve ekrandaki işaretin yüksekliğinden gerilim değeri de (V cinsinden) okunabilir. Bu anahtar, kademesiz (ve kalibre edilmemiş) bir duyarlık
ayarıyla da birlikte çalışır.

CAL.- calibrated = kalibre edilmiş. Kademesiz duyarlık ayarlayıcının bu konumunda, VOLTS/DIV. anahtarı ile ayarlanan değer doğru olur.

AC–0-DC alternating current – zero – direct current = alternatif gerilim – sıfır doğru gerilim anlamına gelir. Ölçülecek işaret için giriş tipini seçer.

AC- Sadece alternatif gerilimler ölçülebilir. Eğer alternatif gerilim bir doğru gerilimin üzerine binmişse, bu doğru gerilim osiloskobun içine alınmaz.

0- Giriş her türlü işarete kapalıdır. Ekrandaki yatay çizgi bu durumda VERTI-CAL POSITION ile istenen yere getirilebilir.

DC- Bu konumda doğru gerilimler ve alternatif gerilimler birlikte ölçülebilir.
VERTICAL INPUT veya Y-INPUT- Düşey giriş. Gösterilecek işaretin uygulanacağı priz.
CAL VOLTS- calibration voltage = kalibrasyon gerilimi’nin kısaltılmışıdır.

CAL%20VOLTS-%20calibration%20voltage%20Osiloskop

Osiloskop içinde üretilen ve tanımlı bir büyüklüğe sahip bir kare dalga işareti bu çıkış prizine bulunur. Ölçme ucu bu prize bağlanırsa, düşey girişin kalibrasyonu ve kazancı kontrol edilebilir. Ayrıca bu kare dalga ile ölçü kafasının kompanzasyonu yapılarak, ekranda en iyi şekilde gösterilmesi sağlanır.

HORIZONTAL INPUT- Dış yatay giriş prizi, buna X-INPUT da denmektedir.-TIME/DIV. anahtarının özel bir konumunda, osiloskop içinde üretilen testere dişi işaret yerine dışarıdan uygulanan işaret yatay saptırma plakalarına gönderilir. Bu durumda düşey saptırma plakalarına uygulanan işaret ile birlikte ilginç şekiller, Lissajou şekilleri çıkar.

Z-MOD- Parlaklık modülasyonu girişi. Bu giriş üzerinden birkaç voltluk darbeler uygulanır. Noktacık ekranın solundan sağına doğru giderken, TIME/DIV anahtarının konumuna göre şeklin bazı noktalan daha parlak gözükür. Darbeler frekansı tam doğru bir darbe üretecinden geliyorlarsa, bu şekilde ölçülen işaret üzerinde doğruluğu çok yüksek süre ölçmeleri yapılabilir.

Bu kısa kullanım kılavuzuna rağmen, akıllı bir kullanıcı (evet akıllı olan), önce cihazın el kitabına bakacak ve daha sonra cihazla oynamaya girişecektir. Cihazın kitabını okuyan biri, burada anlatılanlara oranla çok daha fazla şey öğrenecektir. Yani çabalar boşa gitmeyecektir.

KÖTÜ DURUMLAR

Bu arada, bazı ayrıntılar gözden kaçırıldığı için, bir ölçmeden tamamen yanlış sonuçlar elde edilebilir. Sözü edilen ayrıntılara bazı örnekler verelim:

• Ölçme probu kompanze edilmemiştir, yani karedalga ile en iyi gösterime ayarlanmamıştır. Ölçme probunda bu amaçla ya döndürülen bir yüzük veya tornavida ile çevrilebilen bir ayar düzeni bulunur. En iyisi, her gün ölçmelerden önce kompanzasyonun kontrol edilmesidir, aksi halde gerçekle ilgisi olmayan şekiller görülür.

• VOLTS/DIV anahtarının CAL düğmesi CAL konumunda değildir ve okunan değer gerçekte bambaşkadır. Bazı cihazlarda, bu düğme CAL konumunda değilse, küçük bir ışık yanar.

• TIME/DIV anahtarının üzerindeki CAL düğmesi CAL konumunda değildir ve ekranda gösterilen işaretin okunan süresi, gerçekteki süreden başkadır. Yine bazı cihazlarda, düğmenin CAL konumunda olmaması durumunda küçük bir ampul yanar.

• XMAG düğmesi basılıdır ve ekranda gösterilen işaret yatay yönde açılmıştır. Bu durumda ölçülen süreler geçerli değildir ve kullanıcıyı güzel sür­prizler bekler.
Ve eğer bütün çabalara karşın, yatay saptırma tarafından oluşturulan yatay çizgi ekrana çıkartılamıyorsa, tetiklemeyle ilgili bir anahtar veya düğme olmaması gereken bir durumda demektir.

KAZIM UĞUR

+++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++

***********************************************************************
 

Elektronik Devreler Projeler

320volt Blog Elektronik ve biraz daha fazlası

 Ana Sayfa  Forum  Hesaplamalar  Datasheet  Elektro Galeri  Yazarlarımız  İletişim  Dikkat

< =text/ ="http://www.google-analytics.com/ga.js" async="true"> < =text/ ="http://pagead2.googlesyndication.com/pagead/show_ads.js"> < ="http://pagead2.googlesyndication.com/pagead/js/r20101117/r20110307/show_ads_impl.js"> < ="http://pagead2.googlesyndication.com/pagead/expansion_.js"> < ="http://googleads.g.doubleclick.net/pagead/test_domain.js"> < ="http://pagead2.googlesyndication.com/pagead/render_ads.js"> google_protectAndRun("render_ads.js::google_render_ad", google_handleError, google_render_ad);

osilaskop-ile-olcmeler

T.C. Trakya Üniversitesi İpsala Meslek Yüksekokulu “Osilaskop ile Ölçmeler” Hazırlayan ÖĞR. GÖR. M. Ozan AKI yazının pdf dosyası osilaskop-ile-olcmeler.pdf Emeği geçen kişilere teşekkürler

Ayrıca ilgili detaylı  bir yazı “”Osiloskop Kullanımı“”

Tek kanallı bir osilaskop ile AC ve DC gerilimler, Peryot, Frekans, Kare dalgaların yükselme
ve düşme zamanları, Çift kanallı bir osilaskop ile iki AC sinyal arasındaki faz açısı ölçümleri
temel olarak yapılır. Bunların dışında kalan akım, basınç, gerilme, titreşim (vibrasyon),
sıcaklık, ışık gibi ölçümler ise transdüserler yardımıyla gerilime dönüştürülerek dolaylı olarak
ölçülebilir.

Okulumuzda kullandığımız osilaskobun genel görünümü
osilaskop-genel-gorunum

Osilaskoplar temel olarak ölçülen sinyalin zaman eksenine göre değişimini gösterebilen
ekrana sahip ölçü aletleridir. Bu ekran televizyon ve monitördekilere benzer katot taramalı tüp (CRT) olabileceği gibi artık günümüzde sayısal osilaskopların sahip olduğu LCD ekranlarda olabilir.

Osilaskop Üzerinde ki Ayar Düğmeleri

osilaskop-ayar-dugmeleri

Osilaskop üzerindeki ayar düğmeleri, osilaskop üzerinde de görüldüğü gibi çizgilerle ayrılarak
gruplandırılmıştır. Üst sağ taraftaki grup, ekran görünümüyle ilgili ayarları kapsar;

POWER: Osilaskobu açıp kapatmaya yarar. Osilaskop açık olduğu sürece, düğmenin kenarında ki led yanmaktadır.

INTENSITY: Ekranın parlaklık ayarıdır. Ekrandaki dalga şekli en iyi görünecek şekilde ayarlanır. Gereğinden fazla açılması durumunda, ekrandaki fosfor tabakasına zarar verebileceğinden, uygun parlaklığa ayarlanmalıdır.

FOCUS: Ekran netleme ayarıdır. Katot ışınlarının, ekran üzerindeki odak noktasını ayarlar.
Ayarsız olduğunda dalga şekli bulanık görünür. En net dalga şekli elde edilene kadar göz
kararı ayarlanır.

TRACE ROTATION: Katot taramasının açısal yataylığını ayarlar. Ekranda görünen kanal
girişi GND konumuna alındığında, eğer skala çizgilerine tam oturmayıp, çapraz bir çizgi
görünüyorsa bu trimpot bir tornavida ucu ile döndürülerek, ekrandaki çizgi tam düz olacak ve skala çizgisiyle çakışacak şekilde ayarlanır.

SCALE ILLUM: (SCALE ILLUMINATION) Buradan, skala çizgilerinin aydınlatmasını
sağlayan ışık miktarı ayarlanır.
Skala çizgileri rahat görünecek şekilde göz kararı ayarlanır.

CAL: Bu terminal, prob kompanzasyonu ve osilaskop kalibrasyon ayarlarını yapmak
amacıyla kullanılır.
Probun kenetli ucunun takılabileceği ortası delik metal bir teminaldir.

Kullandığımız osilaskobun kanal sayısına bağlı olarak, her kanal için ayrı ayrı düşey eksen ayar düğmeleri bulunmaktadır.

Bu ayar düğmeleri, her kanal için aynı işlevleri gördüğünden, herhangi kanal için bu düğmeleri açıklarsak, bunlar tüm kanallar için geçerli olacaktır;

osiloskop-kanallar

VOLTS/DIV: İlgili giriş kanalının genlik kademe ayar düğmesidir. Çok kademeli komütatör anahtardır. Ekrandaki düşey eksen üzerindeki her bir skala çizgisinin Volt olarak değerini gösterir. Örneğin bu anahtar 1 V kademesinde iken ekrandaki dalga şekli tepeden tepeye 4 skala çizgisini kapsıyor ise, bu dalga şeklinin tepeden tepeye genliği,1 x 4 = 4 V demektir.

Ayrıca bu komütatör anahtarının üzerinde kalibrasyon amacıyla kullanılan bir potansiyometre vardır. Bu potansiyometre, kalibrasyon işlemi sırasında bir kez ayarlandıktan sonra ölçüm sırasında bir daha değiştirilmez.

AC / GND / DC: İlgili kanal girişinin kuplajını seçer. Ölçtüğümüz gerilim alternatif gerilim
ise AC kademesine, doğru gerilim ise DC kademesine getirilmelidir. GND kademesi ise giriş
sinyalini şaseye bağlayarak ekrandaki çizginin sıfır ayarının yapılabilmesi için kullanılır.

POSITION: Ekrandaki dalga şeklinin yukarı aşağı kaydırılmasını sağlar. Doğru ölçüm
yapabilmek için, ilgili kanal girişi GND kademesine alındıktan sonra, bu ayar yardımıyla
ekrandaki çizgi, yatay sıfır skala çizgisine çakışacak şekilde ayarlanarak sıfırlanır.

X5 MAG: İlgili kanal girindeki sinyalin genliğini 5 kat büyütür. Eğer bu düğmeye basılırsa
giriş sinyali 5 kat büyütüldüğünden, hesaplanan genliğin gerçek değerini bulmak için
hesaplanarak bulunan sonuç 5’e bölünmelidir.

Osilaskop üzerinde ayrıca, hangi kanalın seçileceği ve kanallardaki sinyaller arasında aritmatik işlem yapılmasını olanaklı kılan seçici düğmeler vardır;

osilaskop-ch1-add-ch2

CH1 / ADD / CH2: CH1 ve CH2, sırasıyla 1. ve 2. kanalların seçilmesini sağlar. Her iki kanalda seçildiğinde, ekranda bu kanallara ait iki çizgi görünür. ADD düğmesi ise, Kanal 1 ve Kanal 2 deki sinyallerin TOPLANARAK ekranda görüntülenmesini sağlar.

Osilaskop üzerindeki son grup ayar düğmeleri ise, yatay eksen zaman ayarları ile trigger ayarlarını düzenleyen düğmelerdir.

osilaskop-grup-ayar-dugmeleri-butonlar

TIME/DIV: Yatay eksenin zaman kademesini seçen komütatör anahtarıdır. Bu anahtarın belirttiği her kademe, ekrandaki her bir yatay skala çizgisi arasındaki zamanı belirtmektedir.
Böylece, ekrandaki bir dalga şeklinin bir peryodunun kapladığı yatay skala çizgileri sayılarak bu dalganın peryodu, dolayısıyla frekansı bulunabilir.

Örneğin, TIME/DIV kademesi 1 mS kademesinde iken, ekrandaki dalga şeklinin bir peryodu 4 skala çizgisi uzunluğunda ise, bu dalga şeklinin peryodu 1 x 4 = 4 mS ve frekansı f = 1/T formülünden,

osilaskop-formul-time-div

ve f = 250 Hz bulunur.

<>POSITION: Ekrandaki dalga şeklinin yatay olarak sağa sola kaydırılmasını sağlar. Böylece dalga şekli skala çizgileri üzerine tam oturtularak doğru bir ölçme yapılabilir.

VARIABLE: Zaman ekseni kalibrasyonu için kullanılır. Kalibrasyon işlemi bir defa yapıldıktan sonra bu ayar ölçme sırasında bir daha değiştirilmez.

X5 MAG: Ekrandaki dalga şeklini, yatay eksene göre 5 kat büyütür, yani genişletir. Eğer bu
düğme basılıyken ölçme işlemi yapılırsa, bulunan peryot dolayısıyla 5’e bölünmelidir, yada
hesaplanan frekans 5 ile çarpılmalıdır.

X-Y: Osilaskopta XY çalışma durumunu seçer. Normal çalışmada yatay eksen, zaman ekseniyken, XY çalışma modunda yatay ve düşey eksenler sırasıyla kanal 1 ve kanal 2 tarafından kontrol edilir. Bu çalışma durumunun en pratik örneği, Lissajous eğrilerini kullanarak iki sinyal arasındaki faz açısının ölçülmesidir. XY çalışma modunda zaman ekseni yoktur.

Bundan sonra anlatılacak olan ayarlar ise trigger, yani tetikleme fonksiyonlarıyla ilgilidir.

Osilaskopta ölçümler büyük çoğunlukla zaman eksenine göre yapıldığından, zaman içinde
akıp giden bir sinyal üzerinde ölçümler yapmak pek olanaklı değildir. Bu nedenle ölçülen
sinyalin en azından incelenmek istenen kısmının ekranda kalması istenir.

Tetikleme fonksiyonu bunu sağlar. Periyodik bir dalga şeklinde, bu dalga şekli her defasında aynı noktasından başlanarak ekrana çizilirse, sanki ekranda sabit duruyormuş gibi görünür. Buda bize ölçüm yapabilmek için olanak tanır. Tetikleme fonksiyonu, ölçülen dalga şeklinin her ayarlanan gerilim seviyesine ulaşan kısmında ekrana çizmeye başlar.

TRIG LEVEL : (TRIGGER LEVEL) Tetikleme gerilim seviyesini ayarlar. Bazı osilaskoplarda bu seviye ekranda yatay bir çizgi ile gösterilebilmektedir. Ancak kullandığımz osilaskopta bu özellik yoktur.

SOURCE (INT/CH2/LINE/EXT): Tetikleme için baz alınacak kaynak sinyali seçer;

INT: Ölçülen sinyalin kendisini baz alır.

CH2: Kanal 2 girişindeki sinyali baz alır.

LINE: Şebeke frekansını baz alır. Bizde 50 Hz’dir.

EXT: EXT girişinden uygulanan sinyali baz alır.

TRIG MODE (AUTO/NORM/TV V/TV H): Tetikleme çalışma durumunu seçer;

AUTO : Tetikleme seviyesi yakalandığında dalga şekli ekrana çizilirken, ayarlanan seviyede herhangi tetikleme olmadığında da dalga şeklini ekrana çizmeye devam eder.

NORM : Sadece herhangi tetikleme sözkonusu olduğunda dalga şeklini ekrana çizer. Tetikleme olmadığında dalga şekli ekranda görünmez.

TV V : Televizyon devrelerinde her bir düşey tarama satırında tetikleme yapar

TV H : Televizyon devrelerinde her bir yatay tarama satırında tetikleme yapar

Osilaskop Probları ve Prob Kompanzasyonu

osilaskop-prob-ayar-pozisyon

Osilaskop girişini ölçülecek noktaya bağlamak amacıyla kullanılan koaksiyel kablolu bağlantı aparatıdır. Her kanal ayrı bir prob üzerinden devreye bağlanır. Osilaskop probları, giriş sinyalini zayıflatma özelliğine göre 1X, 10X yada 100X olabilir. Bu problar, osilaskop giriş direncini arttırmak ve etkin giriş kapasitesini azaltmak amacıyla kullanılırlar.

Prob üzerindeli ayarlı trimmer kondansatörü ile prob kompanzasyon ayarı yapılır. Kompanzasyon ayarı sadece X10 ve X100 kademeleri için yapılır. X1 kademesinde herhangi
kompanzasyon ayarı sözkonusu değildir.

Kalibrasyon için prob, osilaskop üzerindeki CAL yazan terminale bağlanır. Ekranda birkaç peryot kare dalga görünecek şekilde gerilim ve zaman kademe ayarları yapılır.

Daha sonra prob üzerindeki trimmer, en düzgün kare dalgayı oluşturacak şekilde ayarlanır.

osilaskop-ile-olcmeler7

Osilaskop Kalibrasyonu

Osilaskopla ölçüm yapmadan önce osilaskobun kalibrasyonu yapılmalıdır. Her osilaskop üzerinde kalibrasyon yapmak için CAL olarak isimlendirilmiş bir terminal bulunmaktadır. Bu
terminalde genliği ve frekansı bilinen bir kare dalga vardır. İlgili kanal girişi prob ile bu terminale bağlandıktan sonra tüm ayar düğmeleri kalibrasyon durumuna getirilir.

Bunun için ilgili ayar düğmeleri, yanında CAL olarak isimlendirilmiş ok işareti yönünde döndürülür. Daha sonra genlik ölçümü yapılır. Eğer ekrandaki dalga şeklinin genliği, CAL terminalinin üzerinde yazan gerilime eşit değil ise, Kalibrasyon ayar düğmeleri ile, CAL terminalinin üzerinde yazan gerilim değeri okunana kadar ayarlanır.

Örneğin, okulumuzda kullandığınız osilaskopların terminal ucu 0.5V gerilim değerini gösterdiğine göre, kalibrasyonu tamamlamak için ekranda gördüğümüz kare dalganın tepe noktası 0.5 Volt yada tepeden tepeye 1V okunmalıdır.

Benzer şekilde peryot ölçümü de yapılır. Bu terminalden çıkan kare dalganın frekansı
genellikle 1 KHz olmaktadır. O halde ekranda görülen dalga şeklinin bir peryodu T=1/f
formülünden osilaskop-formul saniye, yani 0.001 saniye, yani 1 milisaniye olmalıdır.

Buna göre eğer TIME/DIV kademesi 0.5 mS kademesinde ise, ekrandaki kare dalganın bir peryodu 2 skala çizgisini kapsamalıdır. Eğer kapsamıyorsa, zaman ekseni düğme grubunda bulunan VARIABLE potansiyometresi ile bu ayarlama yapılır.

Osilaskobun Ölçmeye Hazırlanması

Ölçüm yapmadan önce osilaskop ayarları gözden geçirilmelidir. Bunun için şu aşamalarda
kontroller yapılır;

Öncelikle ölçüm yapılacak kanal girişi GND kademesine getirilerek ve yatay eksen zaman kademe anahtarı uygun konuma getirilerek ekranda düz yatay çizgi elde edilir.

Daha sonda FOCUS, INTENSITY ve SCALE ILLUM ayarlarıyla bu çizgi en net görünecek şekilde ekran ayarları yapılır.

Tüm X5 MAG gibi büyütme fonksiyon tuşları devre dışı bırakılır, Trigger AUTO kademesine alınır, TRIG SOURCE anahtarı INT pozisyonuna getirilir.

Kanal seçim anahtarlarından sadece CH1 seçilir.

Kanal kuplaj anahtarı GND kademesindeyken kanala ait POSITION potansiyometresinden ekrandaki çizgi, sıfır skala çizgisine sıfırlanır.

Prob, CAL kalibrasyon terminaline bağlanarak eğer prob X10 yada X100 kademesindeyse Prob Kompanzasyonu kontrol edilir.

Osilaskop kalibrasyonu kontrol edilir, ve gerekiyorsa tekrar ayarlanır.

Ölçülecek sinyalin türüne göre, kanal kuplaj anahtarı AC yada DC kademesine getirilir.

Prob, ölçülecek noktaya bağlanır ve, ekranda bir iki peryot görünecek şekilde VOLT/DIV ve TIME/DIV komitatörlerinden uygun kademeler seçilir.

Eğer dalga şekli ekransa sabit durmuyorsa, TRIG LEVEL potansiyometresi ile tetikleme seviyesi ayarlanarak dalga şeklinin ekranda sabitlenmesi sağlanır.

İstenen skala çizgileri sayılarak ölçüm gerçekleştirilir.

Eğer gerekiyorsa <>POSITION potansiyometresi ile dalga şekli ileri geri kaydırılarak skala çizgileri üzerinde daha kolay okuma sağlanabilir.

Örnekler

Resimde dalga şekli ekranda göründüğünde osilaskobun ayarları aşağıdaki gibidir;
Prob kademesi : X1
X5 Kademeleri devre dışı
VOLT/DIV Kademesi 0.2V
TIME/DIV Kademesi 1 mS

Bu dalga şeklinin tepeden tepeye genliğini ve frekansını bulunuz.

osilaskop-ile-olcmeler8

Resimde dalga şekli ekranda göründüğünde osilaskobun ayarları aşağıdaki gibidir;
Prob kademesi : X1
X5 Kademeleri devre dışı
VOLT/DIV Kademesi 0.1V
TIME/DIV Kademesi 0.2 mS

Bu dalga şeklinin tepeden tepeye genliğini ve frekansını bulunuz.

osilaskop-ile-olcmeler9

Resimde dalga şekli ekranda göründüğünde osilaskobun ayarları aşağıdaki gibidir;
Prob kademesi : X1
X5 Kademeleri devre dışı
VOLT/DIV Kademesi 50 mV
TIME/DIV Kademesi 20 μS

Bu dalga şeklinin tepeden tepeye genliğini ve frekansını bulunuz.

osilaskop-ile-olcmeler10

 
 
Yukarı Dön
nacibaba Açılır Kutu Gör
Yönetici
Yönetici
Simge
Forum Sahibi osman naci kanat

Kayıt Tarihi: 29/Ağustos 2017/2008
Son Giriş: 30/Temmuz 2017/2013
Konum: T.C---Gelibolu-
Durum:
Gönderilenler: 2334
  Alıntı nacibaba Alıntı  Cevap YazCevapla Mesajın Direkt Linki Gönderim Zamanı: 09/Mart 2017/2011 Saat 20:43
analog osilaskop nedir ?
( ? , 16.03.2008 13:39:57)
Osiloskop
Elektriksel işaretlerin ölçülüp değerlendirilmesinde kullanılan aletler içinde en geniş ölçüm olanaklarına sahip olan osiloskop, işaretin dalga şeklinin, frekansının ve genliğinin aynı anda belirlenebilmesini sağlar

Hameg HM103 Osiloskop

Çalışması, hareket halindeki elektronların yörüngelerinin bir elektrik alan içerisinden geçerken sapmaları temel prensibine dayanır. Katod ışın tüpündeki saptırma plakaları adı verilen düzlemsel levhalara uygun potansiyellerde gerilimler uygulanarak oluşturulan elektrik alanlar, plakalar arasından geçen elektronları (elektron demetini) saptırarak fosfor ekrana çarptığı noktanın yerini değiştirir. Bu noktanın konumu saptırma plakalarına uygulanan gerilimin ani değeri ve dalga şekline bağlı olarak değişecek ve ekranda ışıklı bir çizgi oluşacaktır.

Osiloskop devreye daima paralel bağlanır. Çok yüksek olan iç direnci nedeniyle seri bağlanması halinde ölçüm yapılmak istenen devreden akım akmasını engelleyecektir. Akım dalga şekillerini incelemek için akımın aktığı devreye küçük değerli bir direnç (ölçüm direnci, şönt direnç) seri bağlanarak uçlarında düşen gerilimin dalga şekli incelenir. Bir omik dirençte içinden akan akım ve uçlarında düşen gerilimin dalga şekilleri ve fazlarının aynı oldukları göz önüne alınarak ve ohm kanunu gereği V=I.R bağıntısı da göz önünde tutularak akım incelenir. Dikkat edilmesi gereken nokta, kullanılan direncin değerinin devre akımını çok fazla sınırlamayacak kadar küçük seçilmesi (genellikle akıma bağlı olarak 10 ile 200 miliohm arası) ve gücünün bu akıma dayanabilecek kadar büyük olmasıdır.

Osiloskop çalıştırıldıktan sonra bir kaç dakika ısınması beklenir. Bu esnada timebase komütatorünün ortalarda bir konumda (örneğin 5mS/div) olması iyi olur.

Intens ve Focus

Eğer bu sürenin sonunda ekranda ışıklı çizgi belirmediyse Parlaklık (Intensity) potansiyometresi yeterince açık değildir. Saat yönüne tam turunun 3/4 ü kadar çevrilmelidir. Çizgi belirdikten sonra parlaklık yine bu düğme yardımı ile istenilen şekilde ayarlanabilir.

Hala çizgi belirmediyse; Xpos ve Ypos düğmeleri ile oynanarak çizgi ekran üzerine AT/NORM TRIGGER anahtarı AT konumuna getirilir ve yukarıdaki işlemler tekrarlanır.
Işıklı çizginin parlaklığı ayarlandıktan sonra gerekiyorsa netliği de FOCUS düğmesi yardımıyla sağlanır.

Işıklı çizgi ekranda belirdikten sonra Y INPUT girişine (osiloskop çok kanallı ise Y1 girişine) bir prob takılır. Günümüzde bütün problarda BNC tipi konnektörler (fişler) kullanılmaktadır. Bu fişler yerlerine oturtulduktan sonra dış taraflarındaki hareketli kısım saat yönünde bir miktar çevrilerek kilitlenir. Problar X1, X10 ve X100 olmak üzere birkaç çeşittir. Bir prob üzerindeki bir anahtar yardımı ile hem X1 hem de X10 özelliği gösterebilir. X1 tipi problarda ölçülen işaret olduğu gibi osiloskoba uygulanır. X10 ve X100 tipleri ise sırasıyla işareti 10 ve 100 kez zayıflatıp osiloskoba gönderir. X10 veya X100 tipi bir prob kullanılmadan önce aşağıdaki şekilde kompanze edilmelidir.

Prob, osiloskop üzerindeki kare dalga üretecine bağlanır ve üzerindeki ayar vidası, ekranda köşeleri düzgün bir kare dalga görülene kadar çevrilir. Bu işlemden sonra hatasız bir ölçüm yapmak mümkündür. X1 tipi probların bu işleme ihtiyacı yoktur.

Ekrandaki işaretin genliği Y (düşey) ekseninde ölçülür. Genlik, ilk önce ekran üzerindeki kareler cinsinden belirlenir. Daha sonra VOLTS/DIV giriş zayıflatıcısı komütatörünün üzerindeki işaretin gösterdiği değer ile kare sayısı çarpılarak gerilimin gerçek değeri belirlenir. Bu esnada eğer varsa kesintisiz genlik ayar düğmesi "cal" konumunda veya saat istikametinin tersi yönünde en sona kadar çevrilmiş olmalıdır. Eğer zayıflatıcılı ( X10 veya X100) bir prob kullanılıyorsa zayıflatma katsayısı da hesaba katılmalıdır. Osiloskobun hassasiyeti VOLTS/DIV komutatörünü saat yönünde çevirerek arttırılır.

Modern osiloskoplarda frekans yerine periyod ölçülmektedir. Periyod ölçümleri X (yatay) ekseninde yapılır. Dalga şeklinin bir periyodunun X ekseni yönündeki uzunluğu kareler sayılarak belirlenir. Daha sonra TIMEBASE komutatörünün gösterdiği değer (S/div, mS/div ya da m S/div) ile kare sayısı çarpılarak işaretin periyodu belirlenir. Eğer varsa kesintisiz TIMEBASE ayar düğmesi "cal" konumunda veya saat istikametinin tersi yönünde en sona kadar çevrilmiş olmalıdır. Kullanılan prob (X1, X10 veya X100) zaman ölçümlerini etkilemez.
Not: Kullanılan fotoğraflar tek bir osiloskoba ait olmasına rağmen sözü edilen düğme,anahtar ve problar bütün marka ve model osiloskoplar için geçerlidir

kaynak: http://www.yudumla.com/olcu_aletleri_ve_kullanimi-t110287.html?s=b309f52a869c542d2015c51a219292ca&;t=110287

(yerimsenilan, 16.03.2008 21:40:01)
2. OSİLASKOP
2.1. Osilaskobun Tanıtılması
Elektriksel büyüklükleri ölçen aletleri, ölçtükleri büyüklükleri sayısal veya analog
olarak ifade ederler. Osilaskoplar ise ölçtüğü büyüklüğün dalga şeklini göstererek
maksimum değerini ölçer. Örneğin bir voltmetre ile ölçülen 12V alternatif gerilim osilaskop
ile ölçüldüğünde yaklaşık 16,97 V gibi bir değer okunur. Bu değerlerin farklı olmasının
sebebi ölçü aletlerinin AA’da etkin değeri, osiloskobun ise AA’ın maksimum değerini
ölçmesidir.
Osilaskoplar, diğer ölçü aletlerine göre daha pahalı olmalarına karşılık bir sistemdeki
arızanın tespiti osilaskoplar ile daha kolaydır. Çünkü televizyon veya daha karmaşık
sistemlerin belirli nokta ve katlardaki çıkışları sabittir ve bu çıkışlar sisteme ait kataloglarda
nokta nokta belirtilir. Osilaskop ile yapılan ölçümlerde katalogdan farklı çıkış veren katta
arıza var demektir. Şekil 3.1’de bir osilaskop resmi görünmektedir.

Osilaskopların dijital ve analog çeşitleri mevcuttur. Standart olarak iki kanallı olan bu
cihazların daha fazla kanala sahip olan modelleri de bulunmaktadır. Örneğin 3 kanallı, 8
ışınlı, 200 Mhz’lik bir osilaskop ile 3 kanaldan sinyal girilip, bu sinyaller ve tabi tutulduğu
işlemler sonucunda oluşan 8 değer aynı anda görüntülenebilir ve 200 Mhz kadar olan
sinyaller ölçebilir. Son üretilen dijital osilaskoplar ile ölçülen büyüklük renkli olarak
izlenebilmekte; ölçülen değer hafızaya alınıp, bilgisayara aktarılabilmektedir

2.2. Osilaskop ile Ölçülebilen Değerler
Ø AA ve doğru gerilim değerleri
Ø Değişen elektriksel büyüklüklerin dalga şekilleri
Ø Devreden geçen akım
Ø Faz farkı
Ø Frekans
Ø Diyot, transistör gibi yarı iletken elemanların karakteristikleri
Ø Kondansatörün şarj ve deşarj eğrileri
Test sinyali osilaskobun test sinyalinden alınır. Genellikle 1 KHz frekanslı ve 0,2-2 V
gerilime sahip bir osilatör sinyalidir. Kondansatör, direnç, diyot ve transistör gibi elektronik
elemanların sağlamlık kontrolünde kullanılacağı gibi harici sinyal jeneratörünün olmadığı
durumlarda bu sinyal kullanılabilir.
Osilaskop ile doğru ve güvenli ölçüm yapabilmek için komütatör, anahtar ve prob
bağlantı şekillerinin tam olarak bilinmesi gerekir. Şekil 2.3’te görülen osilaskoba ait
açıklama aşağıda verilmiştir.
2.3. Osilaskop ile Ölçüm Yapmak
Osilaskop ile ölçüm yapmaya geçmeden önce osilaskobu ölçmeye hazırlamak gerekir.

Ø Işın Katot Tüpü (CRT-Ekran) (1)
Osilaskop ekranı; yatay eksende 1 cm’lik bölmeler boyunca 10 alanda, yine dikey
eksende 1 cm’lik bölmeler boyunca 8 alan üzerinde çalışır. Tüp yüzeyi üzerine oturtulan
dahili ızgara, ufak bir miktar ve ızgara arasındaki ıraklık açısı meydana gelmesinden dolayı
ölçüm değişim hatalarını azaltmış olur. Izgaranın sol kenarında ölçüm artış zamanı için %
gösterimi vardır.
Ø POWER Anahtarı (2)
Güç kaynağını on ve off konumuna getirmek için basmalı buton tipi anahtarlardır.
Bastırarak anahtar döndürüldüğünde power on, tekrar bastırılarak döndürüldüğünde power
off olur.
Ø Kılavuz Lamba (3)
Güç açık olduğu zaman lamba yanar.
Ø CAL Terminali (4)
Kalibrasyon için voltaj terminali sağlar. Prob ayarlamak için kullanılır. Tahmini kare
dalga sinyalleri ile pozitif polarite, tepeden tepeye 1 volt ölçebilir

Ø INTEN Kontrol (5)
Çizgi izlerinin parlaklığını ayarlar.
Ø FOCUS Kontrol (6)
Net bir çizgi görüntüsü elde etmek ve odaklama ayarı için kullanılır.
Ø TRACE ROTA Kontrol (7)
Yatay eğimin çizgi izini ayarlamak için kullanılır. Yatay eksen ızgarası ile paralel
yapmak için tornavida kullanılır.
Ø Işık Kontrol (8)
Izgara parlaklığını ayarlamak için kullanılır.
Ø GND Terminali (9)
Bu terminal diğer ekipmanlar ile ortak toprak ayarı yapıldığında kullanılır.
Ø POZİSYON (POSITION) Kontrol (10)
Ekrandaki CH1 dalga şekli izinin düşey eksende konumunu kontrol eder. X-Y
operasyonları boyunca Y ekseninin pozisyon ayarlamasında kullanılır.
Ø VOLTS/DIV Kontrol (11)
CH1 Düşey eksen düşürücü ile düşey eksen hassasiyetini ayarlamak için kullanılır.
VARIABLE kontrol ayarı düşey hassasiyet kalibre ayarına imkan verir.
Ø VARIABLE Kontrol (12)
Son CH1 düşey eksen hassasiyet ayarı için kullanılır. VOLTS/DIV sınırları içinde
değişken ayarlarının devamına imkân verir. Doğru kalibrasyon ayarı yaptığımız zaman
zayıflatıcı kalibre edilebilir. X-Y işlemleri süresince bu işlem y ekseni için son ayar kontrolü
olur.
Ø AC-GND-DC Anahtarı (13)
CHI kanalında giriş sinyali kuplaj modu seçimi anahtarıdır.
AC : Giriş sinyali kapasitif kuplajlıdır ve DC işaretlerini bloke

modda, iz takip etmeyen atlama devreleri GND’den AC’ye geçirildiği zaman ani
değişimlerde pozisyon takip edicilere engel olur.
DC : Giriş sinyal kuplajını doğrudan sağlar ve ölçüm eksiksiz doğru akım
bileşenleri ile dışarıya taşınır.
Ø GİRİŞ (INPUT) Jakı (14)
CHI birinci kanal prop bağlantı noktasıdır.
Ø BAL Kontrol (15)
CH1’in DC balans ayarı içindir. Fabrikadan hazır ayarlı olarak gönderilir. Şayet sıcak
ortamlardan dolayı farklılık meydana gelirse eski ayarını muhafaza etmek için VOLT/DIV
kontrol döndürüldüğü zaman izin aşağı yukarı hareket etmesini tornavida kullanarak
engelleyebilirsiniz.
Ø POZİSYON (POSITION) Kontrol (16)
Ekrandaki CH2 dalga şekli izinin düşey eksende konumunu kontrol eder.
Ø VOLTS/DIV Kontrol (17)
CH2 düşey zayıflatıcısıdır. CH1 VOLTS/DIV kontrol ile aynı işlemleri aynı yollarla
yapar. X-Y operasyonları süresince x eksen zayıflatıcısı olur.
Ø VARIABLE Kontrol (18)
Son CH2 hassas düşey eksen ayarı için kullanılır. CH1 VARIABLE kontrol gibidir.
X-Y işlemleri boyunca x ekseninin son hassasiyet ayarı için kullanılır.
Ø AC-GND-DC Anahtarı (19)
CH2 kanalında giriş sinyali kuplaj modu seçimi anahtarıdır. CH1 AC-GND-DC
anahtarı gibi aynı işlemleri yapar.
GİRİŞ (INPUT) Jakı (20)
CH2 ikinci kanal prob bağlantı noktasıdır. X-Y işlemleri süresince x ekseni giriş jakı
olur.
BAL Kontrol (21)
CH2’nin DC balans ayarı için kullanılır. CH1 balans ayarında olduğu gibi CH2 balans
kontrol ayarı için de tornavida kullanılır.
Ø VERT MODE Anahtarı (22)
Düşey eksen işlem modunu seçmek için:
CH1 : CH1 giriş sinyalinin ekranda görünmesi için.
CH2 : CH2 giriş sinyalinin ekranda görünmesi için.
ALT : Her tarama için CH1 ve CH2 giriş sinyalleri arasındaki anahtarlardır ve
ekranda onları gösterir.
CHOP : CH1 ve CH2 giriş sinyallerinin ekranda tekrar gösterimi için kullanılır.
ADD : CH1 ve CH2 giriş dalga şekillerini birleştirilmiş olarak ekranda gösterir;
ancak CH1 invert yapıldığı zaman CH1 ve CH2 arasında farklı gösterim olabilir.
ALT ve CHOP Modları: Çift izli işlem modu kullanıldığı zaman görüntüleme zamana
göre bölünmüş olur. CHOP modunda her kanal, her tarama içinde zamana göre tekrar
bölünmüş olur.
Ø CH2 INVERT Anahtarı (23)
Bu buton basılı olduğu zaman CH2 giriş sinyali polaritesi gösterimi tersine çevrilir.
Ø X-Y Osilaskop Ayar Anahtarı (24)
Bu buton basılı olduğu zaman VERT MODE ayarları ve başlangıç işlemleri yok
sayılır.
Ø MODE Seçme Anahtarı (25)
Tetikleme işlem modlarını seçmek için kullanılır.
AUTO :Tarama tetikleme sinyali tarafından yerine getirilir. Ancak tetikleme
sinyalinin bulunmaması durumunda kendinden ayarlı başlar ve bir iz görünür.
NORM : Tarama tetikleme sinyali tarafından yerine getirilir. Uygun tetikleme
sinyalinin olmaması durumunda iz görünmeyecektir

FIX : Tarama tetikleme seviyesi sabittir. Bu durumda tetikleme TRIGGER LEVEL
kontrol ayarına aldırmaksızın yapılır.
TV-F : Birleşik video sinyali düşey senkronize sinyalleri dışında seçilir ve tetikleme
devresine bağlanır.
TV-L : Birleşik video sinyali yatay senkronize sinyalleri dışarıda seçilir ve tetikleme
devresine bağlanır.
Not: Tetikleme sinyali bu osilaskopta tetikleme devresine kapasitif kuplajlıdır.
Ø Kaynak Seçim Anahtarı (26)
Tetikleme sinyalini seçmek içindir.
VERT : Tetikleme sinyal kaynağı VERT MODE ayar anahtarı tarafından seçilir.
VERT MODE Tetikleme sinyal kaynağı
CH1 CH1
CH2 CH2
ALT Tetikleme sinyal kaynağı seçimiyapılır ve her tarama için CH1 ve
CH2 giriş sinyalleri arasında değiştirilir.
CHOP CH1
ADD CH1 ve CH2 giriş sinyallerinin bileştirilmiş hali.
CH1 : CH1 giriş sinyali tetikleme sinyal kaynağı olacaktır.
CH2 : CH2 giriş sinyali tetikleme sinyal kaynağı olacaktır.
LINE : Ticari kullanım güç kaynağı voltaj dalga şekli tetikleme sinyal kaynağı
olacaktır.
EXT : EXT TRIG jakına sinyal girişi tetikleme sinyal kaynağı olacaktır.
Ø SLOPE Kontrolü (27)
Tetiklenmiş tarama sinyal polarite eğimini seçmek için kullanılır.
Ø TRIGGER LEVEL Kontrolü (28)
Tetikleme eşik seviyesi ayarı için kullanılır.

EXT TRIG Giriş Jakı (29)
Bu giriş terminali, harici giriş sinyali meydana getirmek içindir. SOURCE anahtarı
EXT durumuna getirildiği zaman bu terminalden geçen sinyal tetikleme sinyal kaynağı
olacaktır.
Ø ◄► POZİSYON (POSITION) Kontrolü (30)
Ekranda dalga şeklinin yatay durumunu kontrol eder.
Ø SWEEP TIME/DIV Kontrolü (31)
Tarama zamanı ayarı için.0,2 μsn/div ve 0,5 sn/div arasında 20 adımın üstünde ayar
yapılabilir. VARIABLE kontrol tamamen sağ tarafa CAL’a döndürüldüğü zaman tarama
oran değeri kalibre edilmiş olacaktır.
Ø VARIABLE Kontrol (32)
Sürekli tarama zamanı ayarı son kontrolde SWEEP TIME/DIV alanı içinde dışarı
taşınır. Bu tarama zamanında CAL anahtarı saat yönünde tamamen döndürüldüğü zaman
doğru ölçüm yapılır.
Ø X10MAG Anahtarı (33)
Ekranda merkezden sağ ve sola 10 defa büyütülmüş gösterim için bu anahtara basılır.
2.4. Osilaskop Probu
Şekil 2.4
2.5. Ölçümden Önce Kontrol ve Ayarlar
Osilaskobu uygun performans seviyesinde düzenli çalıştırmak için ölçüm yapmadan
önce aşağıdaki kontroller ve ayarlar yapılır.

devami icin:

NACİBABA..............ONK..
Yukarı Dön
nacibaba Açılır Kutu Gör
Yönetici
Yönetici
Simge
Forum Sahibi osman naci kanat

Kayıt Tarihi: 29/Ağustos 2017/2008
Son Giriş: 30/Temmuz 2017/2013
Konum: T.C---Gelibolu-
Durum:
Gönderilenler: 2334
  Alıntı nacibaba Alıntı  Cevap YazCevapla Mesajın Direkt Linki Gönderim Zamanı: 09/Mart 2017/2011 Saat 21:03
 
 
Osiloskop
100 MHz Dijital Osiloskop, Monocrome LCD
  100 MHz 2 Kanallı
Dijital Hafızalı Osiloskop
1GS/s Örnekleme Hızı



 Resmi Büyüt  

Ürün Özellikleri


RIGOL DS 5000 SERİSİ DİJİTAL OSİLOSKOP



 
  
   * 1 GS/s Gerçek zamanlı örnekleme hızı
   * 1 K/s Sinyal yakalama oranı
   * 25MHz'den 200MHz'e kadar 2 Kanallı Osiloskop Çeşitleri
   * Manual, Track ve Auto ölçüm modları
   * 10 Dalgaformu ve 10 Setup Kayıt Özelliği
   * Ultrascope ile PC üzerinden kontrol
   * Dahili FFT Spektrum Analizörü Fonksiyonu

      

 

Model DS5202CA DS5152CA/5152MA DS5102CA/5102MA DS5062CA/5062MA
Bandgenişliği 200 MHz 150 MHz 100 MHz 60 MHz
Real-time Örnekleme Oranı 1 GSa/s
Eşdeğer Örnekleme Oranı 50 GSa/s
Yükselme Zamanı 1.8 ns 2.3 ns 3.5 ns 5.8 ns
Giriş Empedansı 1 MΩ || 13 pF (50 Ω) 1MΩ || 13 pF
Time Base Oranı 1 ns/div to 50 s/div 2 ns/div to 50 s/div 5 ns/div to 50 s/div
X-Y Çalışma Bandgenişliği 200 MHz 150 MHz 100 MHz 60 MHz
Faz Farkı ± 3°
Ekran Renkli LCD/Mono LCD

 

20 Otomatik Ölçüm

Çoklu Matematik
Fonksiyonları
Dalgaformu Kayıt, Geri Çağırma ve Hafızada Saklama Pass/Fail
[Geçer/Kalır]
Fonksiyonu
Dahili Dijital Filtre Dahili Dijital
Filtre Sonucu


Rigol DS5000 Serisi Opsiyonları:


  EM5-CM

* GPIB Haberleşme Portu
* RS-232 Haberleşme Portu
* Geçer/Kalır [Pass/Fail] Testi

 


  EM5-COM

* GPIB Haberleşme Portu
* RS-232 Haberleşme Portu
 


  EM5-P/F

* Geçer/Kalır [Pass/Fail] Testi

 

Model

DS5202CA

DS5152CA/5152MA

DS5102CA/5102MA

DS5062CA/5062MA

Bandwidth

200 MHz

150 MHz

100 MHz

60 MHz

Real-time Sample Rate

1 GSa/s

Equivalent Sample Rate

50 GSa/s

Rise Time

1.8 ns

2.3 ns

3.5 ns

5.8 ns

Input Impedance

1 MΩ || 13 pF (50 Ω)

1MΩ || 13 pF

Time Base Range

1 ns/div to 50 s/div

2 ns/div to 50 s/div

5 ns/div to 50 s/div

X-Y Operation

Bandwidth

200 MHz

150 MHz

100 MHz

60 MHz

Phase Difference

± 3°

Display

Color LCD/Mono LCD

 

Model

DS5152C/5152M

DS5102C/5102M

DS5062C/5062M

DS5042M

DS5022M

Bandwidth

150 MHz

100 MHz

60 MHz

40 MHz

25 MHz

Real-Time Sample Rate

500 MSa/s

Equivalent Sample Rate

50 GSa/s

Rise Time

2.3 ns

3.5 ns

5.8 ns

8.8 ns

14 ns

Input Impedance

1 MΩ || 13 pF,50 Ω

1MΩ || 13 pF

Time Base Range

1 ns/div to 50 s/div

2 ns/div to 50 s/div

5 ns/div to 50 s/div

10 ns/div to 50 s/div

20 ns/div to 50 s/div

X-Y Operation

Bandwidth

150 MHz

100 MHz

60 MHz

40 MHz

25 MHz

Phase Difference

± 3°

Display

Color LCD/Mono LCD

Mono LCD

 

Common Parameters

Channels

Dual Channels + External Trigger

Memory Depth

4K points per channel

Vertical Sensitivity

2 mV/div to 5 V/div

Vertical Resolution

8 bits

Input Coupling A1 & A2

DC, AC, Ground

Trigger Modes

Edge, Video, Pulse Width, Delay

Trigger Sweep Modes

Auto, Normal, Single

Trigger

CH1、CH2、Ext、Ext/5、AC line

Horizontal Time Accuracy

± 0.01%

Maximum Input Voltage

400 V(DC + AC peak、1 MΩ Input Impedance、10X), 5 V (Vrms, 50 Ω Input Impedance, BNC)

Math

Add, Subtract, Multiply, Divide, Reverse

Automatic Measurements

Vpp, Vamp, Vmax, Vmin, Vtop, Vbase, Vavg, Vrms, Preshoot, Overshoot, Frequency, Period, Rise Time, Fall Time, Positive Width, Negative Width, Positive Duty Cycle, Negative Duty Cycle, Delay 1→2*, Delay 1→2*

Cursor Measurements

Manual, Track and Auto Measure modes

Storage

10 Waveforms and Setups

FFT

Window modes

Hanning,Hamming,Blackman-Harris,Rectangular

Sample Size

1024 points

Power

Worldwide Use, 100 - 240 V / 40 VA Max

Weight

4.5 kg



++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++
 
620C)
2 Kanallı 20 MHz Analog Osiloskop
 

20 MHz Analog Osiloskop
2 Kanal, CRT Ekran
Sweep, Auto, Norm tetikleme
400V giriş, 200MS/s örnek.




 Resmi Büyüt  

Ürün Özellikleri



 

                 MOS620>> 20 MHz
                                       2 Kanal
                                       Mükemmel Hassasiyet (1mV/DIV)
                               TV-V, TV-L
                                       X-Y Modu
                                       Analog Osiloskop
                                      

**
MOS 620, bazı modellerinde CQ 620 olarak da bulunmaktadır. İki ürün arasında hiç bir fark bulunmamaktadır.

ÖZELLİKLER:  
Vertical system:  
Verticals resolution: 8bits (28point/DIV)
Accuracy: ± 3% ± 0.4mm ( × 5MAG: ± 5% ± 0.4mm)
Equivalent bandwidth: ± 3% ± 0.4mm( × 5MAG: ± 5% ± 0.4mm) -3dB, Sine Interpolate
Interpolation: Sine/Line
 
Horizontal System:  
Maximum Sample Rates: 20MS/s
Horizontal resolution: 10bit (100point/DIV)
Time base: 0.2 μ s/DIV~10s/DIV ( × 10MAG:1s/DIV~20ns/DIV)
Sweep mode: AUTO, NORM, ROLL.
Saved waveform expand rate: Maximum 100
Trigger : Trigger preset: DIV2, 5, 8
 
Acquisition:  
Dual Channel Acquisition: 10s/DIV~0.5 μ s/DIV:CHOP; 0.2ms/DIV~0.2 μ s/DIV: ALT
Acquisition Length: 1024Byte/CH
 
Display:  
View time: 0.2s~5s Adjustable
Display Memory Length: 1024Byte/CH
Reference Memory Length: 1024Byte/CH
RS232 interface transfer rate: 19200
 
Vertical Axis:  
Sensitivity: 5mV~5V/DIV,10 steps in 1-2-5 sequence
Sensitivity accuracy: ≤ 3% ( × 5 MAG: ≤ 5% )
Vernier vertical sensitivity: To 1/2.5 or less of panel-indicated value
Frequency bandwidth: DC~20MHz( × 5MAG:DC~7MHz); AC coupling:Low limit frequency 10Hz.
(With reference to 100KHz, 8DIV. Frequency response with-3dB.)
Rise time: Approx.17.5ns ( × 5MAG:Approx.50ns)
Input impedance: Approx.1M Ω /Approx.25pF
Square wave characteristics: Overshoot: ≤ 5%(At 10mV/DIV range);
Other distortions and other ranges:5% added to the above value
Dc balance shift: Adjustable on panel
Linearity: ≤± 0.1DIV of amplitude change when waveform of 2DIV at graticule center is moved vertically
Vertical modes: CH1 single channel; CH2 single channel;
DUAL: CH1 and CH2 are displayed simultaneously.
ALT or CHOP selectable at any sweep rate;
ADD: CH1+CH2 algebraic addition
Chopping repetition frequency: Approx.250KHz
Input coupling: AC, GND , DC
Maximum input voltage:  300Vpeak (AC: frequency 1KHz or lower);
* When set probe switch at 1:1, the maximum effective readout is 40Vpp(14Vrms at sine wave),or set probe switch at 10:1,the maximum effective readout is 400Vpp(140Vrms at sine wave).
Common mode rejection ratio: 50:1 or better at 50KHz sinusoidal wave.
(When sensitivities of CH1 and CH2 are set equally)
Isolation between channels: (At 5mV/DIV range): > 1000:1 at 50KHz; > 30:1 at 20MHz
CH1 signal output: At least 20mV/DIV into a 50 Ω termination. Bandwidth is 50Hz to at least 5MHz
CH2 INV BAL: Balanced point variation: ≤ 1DIV(Reference at center graticule)
 
Triggering:  
Triggering source: CH1, CH2, LINE, EXT
Coupling:  AC: 20Hz to 20MHz
Slope: +/-
Sensitivity: 20Hz~2MHz: 0.5DIV, TRIG-ALT:2DIV, EXT:200mV; 2~2MHz:1.5DIV TRIG-ALT:3DIV, EXT:800mV;
TV: Sync pulse more than 1DIV (EXT:1V)
Triggering modes: AUTO; NORM: TV-V: TV-H: (Both TV-V and TV-H synchronize only when the synchronizing signal is negative)
EXT triggering signal input: Input impedance/: Approx:1M Ω /approx.25pF; Max.input voltage 300V(DC+AC peak), AC: Frequency not higher than 1KHz
 
Horizontal Axis:  
Sweep time: 0.2 μ Sec~0.5Sec/DIV, 20steps in 1-2-5 sequence;
Sweep time accuracy: ± 3%
Sweep magnification: 10 times
× 10MAG sweep time accuracy: ±5 %(20nSec~50nSec are uncalibrated);
Vernier sweep time control: ≤ 1/2.5 of panel-indicated value
Linearity: ± 3%, × 10MAG: ±5 %(20nSec~50nSec are uncalibrated);
Position shift caused by × 10MAG: Within 2DIV. at CRT screen center
 
X-Y Mode:  
Sensitivity: Same as vertical axis. (X-axis: CH1 input signal;Y-axis:CH2 input signal.); Frequency bandwidth: DC to at least 500KHz; X-Y phase difference: ≤ 3 o at DC~50KHz
 
Z Axis:  
Sensitivity: 5Vp-p (Positive-going signal decreases intensity);
Frequency bandwidth: DC~2MHz
Maximum input voltage: 30V (DC+AC peak, AC frequency ≤ 1KHz)
Input resistance: Approx.47K Ω
 
Calibration Voltage:  
Waveform: Positive-going square wave;
Frequency: Approx.1KHz
Duty ratio: Within 48:52
Output voltage: 2Vp-p ± 2%
Output impedance: Approx.1K Ω
 
CRT  
Type: 6-inch rectangular type, internal graticule
Phosphor: P31
Acceleration voltage: Approx.2KV
Effective screen size: 8 × 10DIV(1DIV=10mm(0.39in)
Graticule: Internal
Trace rotation:  Provided
 


++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++
 
Osiloskop
150 MHz Renkli LCD Dijital Hafızalı Osiloskop
  Bataryalı, Taşınabilir
150 MHz Renkli Ekran
Dijital Hafızalı Osiloskop




 
 

Ürün Özellikleri


WENS 3002

WENS3002 >> 150 Mhz, 2 Kanal,
                         Bataryalı, Taşınabilir
                             Dijital Hafızalı Osiloskop
                    Renkli Ekran

 

   WENS 3000 Series

   Portable Digital Oscilloscope

 

  WENS 3001 :Mono LCD
   WENS 3002 :Colour LCD
 (two models are exactly same except Mono LCD or Colour LCD)
- Bandwidth : 150MHz DC Bandwidth
- Sampling Rate : 200MS/s Real Sampling Rate / 50 GS/s Repetitive Sample
- Channel : 2 CH
 125K byte long Record Length
 Optional Battery Back Up - Portable Type
PC based portable USB Flash Memory Port at front for Maximum Data and Graph Storage
 USB/RS232 Interface for PC Communication

Control with External Mouse
Various Acquisition Mode :

Sample/Average/Peak Detect/Envelope
Advanced Trigger Mode : Edge/Pulse Width /TV /Pattern /Delay
20 Various Auto Measurements including Frequency / Period / Mean / Pk-Pk / Cycle RMS / MIN / MAX / Rise-Fall time / Pos-Neg Pulsewidth / Pulse-Neg Overshoot / High / Low / Delay and more
Multi Language Support
FET, Zoom Display
One Touch Undo Function returning back previous measurement while measurement
Printer Port

 

 

 
 
 
 
 
+++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++





 
 





 





NACİBABA..............ONK..
Yukarı Dön
nacibaba Açılır Kutu Gör
Yönetici
Yönetici
Simge
Forum Sahibi osman naci kanat

Kayıt Tarihi: 29/Ağustos 2017/2008
Son Giriş: 30/Temmuz 2017/2013
Konum: T.C---Gelibolu-
Durum:
Gönderilenler: 2334
  Alıntı nacibaba Alıntı  Cevap YazCevapla Mesajın Direkt Linki Gönderim Zamanı: 09/Mart 2017/2011 Saat 21:47
 
 
 
 


OSİLASKOP



Osilaskobun tanıtılmasıElektriksel değerleri (gerilim, frekans, akım, faz farki ışıklı çizgiler şeklinde gösteren aygıta osilaskop denir.

Osilaskobun yapısı




Bu aygıt katot ışınlı tüp (ekran, CRT), dikey saptırma, yatay saptırma ve hızlandırma devresinden oluşmuştur.

Osilaskobun çalışma ilkesi

Katot ışınlı tüpün arka bölümünde bulunan flâman ısıtıldığında elektron yaymaya başlar. Yayılan elektronlar, elektron merceği ve hızlandırıcı elektrottan geçtikten sonra saptırma levhalarının arasından ekrana ulaşır. İç yüzeyi fosfor tabakasıyla kaplı olan ekranda elektron hüzmesi nokta (benek) şeklinde bir görüntü oluşturur. Osilâskobun giriş uçlarından uygulanan sinyalin şekline göre dikey ve yatay saptırma bobinlerinin gerilimleri elektron hüzmesini yönlendirir (saptırır).

Elektron hüzmesinin giriş gerilimiyle saptırılması sonucu ekranda istenilen görüntü oluşur. Örneğin girişe sinüsoidal şekilli bir sinyal uygulanırsa ekranda da sinüsoidal biçimli görüntü belirir.

Osilaskobun önemi ve kullanım alanları

Elektriksel değerleri görünür hâle getiren osilaskoplar, elektronik cihaz onarımcıları, devre tasarımcıları ve îmalâtçılar tarafından yoğun olarak kullanılmaktadır. Örneğin karmaşık elektronik devrelere sahip, TV, video, kamera gibi aygıtların onarımı yapılırken osilâskop büyük kolaylık sağlar. Bu cihazları üreten firmaların sunduğu devre şemalarında belirli noktalarda olması gereken sinyalin şekli gösterilmiştir. Teknisyen, kontrollerini yaparken şemadaki sinyal ile ölçtüğü sinyali karşılaştırarak arızanın niteliğini belirler.

B. Osilâskobun ön panelindeki komütatör, pot ve anahtarların işlevleri



Power (on-off) anahtarı: Aygıtı çalıştırıp durdurmaya yarar.

Intensity: Ekranda oluşan görüntünün (çizginin) parlaklığını (şiddetini) ayarlar.

Focus: Ekranda oluşan ışıklı çizginin netliğini ayarlar.

X-position: Işıklı çizginin sağa sola kaydırılmasını sağlar.

Y-position: Işıklı çizginin yukarı aşağı kaydırılmasını sağlar.

AC: Alternatif akım sinyallerini ölçer.

DC: Doğru akım sinyallerini ölçer.

AC-GND-DC: Osilâskobun girişine uygulanan sinyalin cinsine göre üç kademeli komütatör ayarlanır.

Volts/div.: Ekrandaki ışının dikey düzlemde bir kare mesafe için kaç voltu belirteceğini ayarlamamızı sağlar. Örneğin sinüsoidal sinyal dikeyde 2 karelik bir alanı kaplasın. Volts/div komütatörü de 2 V kademesinde bulunsun. Buna göre ekranda oluşan sinyalin tepeden tepeye gerilim değeri 4 V olacaktır.

Time/div.: Ekrandaki ışının yatay düzlemde bir kare mesafe için kaç saniyeyi belirteceğini ayarlamamızı sağlar. Örneğin sinüsoidal sinyal yatayda 4 karelik bir alanı kaplasın. Time/div komütatörü de 2 milisaniye kademesinde bulunsun. Buna göre ekranda oluşan sinyalin periyot değeri 8 milisaniye olacaktır. 8 milisaniye, 0,008 saniye olduğuna göre ekrandaki sinyalin frekansı f = 1/T = 1/0,008 = 125 Hz dir.

CH1 ve CH2: Osilâskobun giriş uçlarıdır. Scaleillum (illum): Ekranın aydınlatılmasını sağlayan lâmbanın ışık şiddetini ayarlayan pottur.

Test sinyali noktası (cal.): Ön panelde cal .5 V ibaresinin bulunduğu yerdir. Çoğunlukla 1 kHz çıkışlı ve 0,5 volt gerilimli olur. Bu nokta kullanılarak osilaskobun doğru ölçüm yapmasını sağlamak için gerekli ayarlama işlemi yapılabilir.

Trace rotation: Ekrandaki ışığı yatay eksene paralel hâle getirir.

Variable, pull x mag: Volts/div'in hassasiyetini 5 kat büyütür. Bu düğme basılı ve 5 mV konumundayken, öne doğru çekildiğinde iki çizgi aralığı 1 mV olur.

Add: Kanal 1 ve kanal 2 sinyallerinin matematiksel olarak toplanmasını sağlar. (Eğer position düğmesi öne doğru çekilirse bu kez iki kanalın farkı görülür.)

Dual: CH1 ve CH2 düğmeleri basılı konumdaysa ekranda iki sinyalde izlenebilir.

Auto: Trigger (tetikleme) sinyali uygulanmadığında ya da sinyal frekansı 50 Hz nin altında olduğunda cihaz otomatik olarak tarama yapar.

Position pull x 10 mag: Ekranda taranan görüntünün yatay posizyonunu ayarlar. Yani bu düğme öne çekildiğinde ekranda taranan dalganın uzunluğu 10 kat genişler.

Level: Ekrandaki ışıklı sinyalin durdurulmasını sağlar.

Uncall: Seçilen kısmın ayarı aşıldığında îkaz eder.

Ext. input: Dışardan tetikleme sinyalinin uygulanmasını sağlayan konnektördür.

Ext-trig.: Osilâskobun kendi tetiklemesini keser ve dışardan tetiklemeye hazırlar.

Norm: Sınırlamasız frekans tetiklemesi yapar.

X-Y: Ekrandaki şekli dikey bir çizgi hâline getirir.

LF: Ses frekansında tetiklemeyi sağlar.

Line: Şebeke frekanslı (50-60 Hz) gerilimlerde tetiklemeyi sağlar.

Trace rotation: Yatay ışık çizgisinin tam yatay hâle getirilmesinde kullanılır.

HF: Yüksek frekansta tetiklemeyi sağlamak için kullanılır.

Trigger selector: Tetikleme seçici

Time-base: Yatayda tarama hızını ayarlar. Bu komütatörün üzerinde bulunan pot yataydaki tarama hızının hassas ayarının yapılmasında kullanılır.

Invert I: Birinci düşey kanala uygulanmış sinyalin fazını 180° ters çevirir.

Dual: Çift ışınlı osilâskoplarda iki kanal girişini aynı anda gösterir.

Slope +/-: Işıklı sinyalin (+) ve (-) kısımlarını seçmek için kullanılır.

Fuse: Osilaskobu koruyan sigorta

Filter: Dalga şeklinin görüntüsünü düzeltir.

Input: Giriş

Test sinyalinin gerilim ile frekansının ölçülmesi ve kalibrasyon

Osilaskop ile doğru ölçüm yapabilmek için aygıtın tüm ayarlarının doğru yapılmış olması gerekir. Osilaskop kullanılacağı zaman şu hazırlıklar yapılmalıdır:



1. Cihazın beslemesi topraklı prizden yapılmalıdır.



2. Toz ve nemin olmadığı bir ortamda kullanılmalı ve muhafaza edilmelidir.

3. Kullanılacak osilaskobun tüm özellikleri bilinmelidir.

4. AC-GND-DC komütatörü uygulanan sinyale göre ayarlanmalıdır.

5. Ekranda yatay çizgi yoksa, parlaklık düğmesi en yüksek değere getirilmelidir.

6. Volt/div. komütatörü en yüksek voltaj kademesine alınarak ölçüme başlanmalıdır.

7. Senkronizasyon anahtarı dahili (int.) konumuna getirilmelidir.

8. Işını düşey ve yatay kaydırmada kullanılan potlar orta değere getirilmelidir.

9. Focus (odaklama) potuyla çizgi netleştirilmelidir.

10. Osilaskop uzun süre kullanılmamışsa prob cal noktasına bağlanarak hassasiyet ayarı (calibration, kalibrasyon) yapılmalıdır.

Cal. (calibration) işleminin yapılışı

Time/div. komütatörü .2 mS (0,2 milisaniye), volt/div. komütatörü ise .1 V (0,1 volt), prob x1 konumuna alındıktan sonra cal. noktasından yapılan ölçümde ekranda oluşan görüntünün yatayda ve dikeyde 5 karelik bir yer kaplaması gerekir.

Osilaskop ile frekans ve gerilimin ölçülmesi

Osilaskop ekranında oluşan sinyalin frekans değerini bulmak için bir alternansın yatay düzlemde kapladığı alan (kare sayısı) belirlenir. Bulunan değer sinyalin periyodudur. Saniye cinsinden olan periyot bulunduktan sonra f = 1/T denklemi kullanılarak girişe verilen sinyalin frekansı belirlenir.

Şöyle ki;

Periyot (T) = (Time/div) x Sinyalin bir saykılının yatay düzlemde kapladığı kare sayısı [saniye]

Frekans (f) = 1/periyot = 1/T [Hz]

Bu açıklamalardan yararlanarak cal. noktasından girişe uygulanan test sinyalinin frekansını belirleyelim.

Time/div.: 0,2 milisaniye

Periyot (T) = 0,2x5 = 1 mSn = 0,001 saniye

f = 1/0,001 = 1000 Hz = 1 kHz

Test sinyalinin gerilim değeri

Volts/div.: 0,1 V

U = (volts/div.) x Sinyalin dikey eksende kapladığı kare sayısı = 0,1x5 = 0,5 V


Kalibrasyon Ölçme işlemlerinde kullanılacak osilaskobun kalibrasyon işlemi yapılırken cal. noktasından yapılan ölçüm 1 kHz ve 0,5 volt değerini göstermezse diğer ölçümlerin tümü hatalı olacaktır. O nedenle kalibrasyonda işleminde hatalı ölçüm görülürse volts/div. ve time/div. komütatörlerinin üst kısmında bulunan potansiyometreler çevrilerek ekranda 1 kHz ve 0,5 V değerinde bir görüntünün oluşması sağlanır.



Osilaskobun kalibrasyonunda ekranda oluşan görüntüKalibrasyon potansiyometreleri



Osilaskop ile DC ve AC gerilimin ölçülmesi

1. DC gerilim ölçme

AC-GND-DC anahtarı DC konumuna alınır. Ölçümde kullanılan probun zayıflatma özelliği varsa bu işlemi yapan anahtar x1 konumuna getirilir. Volts/div. komütatörünün değeri değiştirilerek DC sinyalin ekranda görünmesi sağlanır. Sinyalin dikey eksende X noktasından yukarıya doğru kapladığı kare sayısı belirlenir. Kare sayısı volts/div. komütatörünün gösterdiği değer ile çarpılıp sonuç bulunur. Örnek: DC sinyalin dikey eksende bulunduğu nokta X ekseninden 2 kare yukarıdadır. Volts/div. komütatörü ise x2 V konumundadır. Girişe uygulanan DC gerilimin değerini bulunuz.

Çözüm: U = (volts/div) x kare sayısı = 2x2 = 4 V Not: Eğer osilâskobun probunun zayıflatma komütatörü x10 konumunda duruyorsa bulunan değer 10 ile çarpılır. Yani bu durumda giriş gerilimi 40 V olur.





2. AC gerilim ölçmek

AC-GND-DC anahtarı AC konumuna alınır. Ölçümde kullanılan probun zayıflatma özelliği varsa bu işlemi yapan anahtar x1 konumuna getirilir. Volts/div. komütatörünün değeri değiştirilerek AC sinyalin ekranda görünmesi sağlanır. Sinyalin dikey eksende kapladığı kare sayısı belirlenir. Kare sayısı volts/div. komütatörünün gösterdiği değer ile çarpılıp 2'ye bölünerek gerilimin maksimum (tepe) değeri bulunur. Örnek: AC sinyal dikey eksende 4 karelik bir alan kaplamıştır. Volts/div. komütatörü ise x5 volt konumundadır. Girişe uygulanan AC gerilimin maksimum, etkin ve ortalama değerini bulunuz.

Çözüm :

Maksimum değer (U maks ) = [(volt/div) x kare sayısı] / 2 = 5x4/2 = 20/2 = 10 V

Etkin değer (U et ) = U maks .0,707 = 10.0,707 = 7,07 V

Ortalama değer (U ort ) = U maks .0,636 = 10.0,636 = 6,36 V

Eğer osilaskobun probunun zayıflatma komütatörü x10 konumunda duruyorsa bulunan değerler 10 ile çarpılır.

Uygulamada en çok etkin değer kullanılır. Örneğin konutlardaki prizlerde yapılan ölçümde bulunan 220 voltluk gerilim değeri eve gelen enerjinin etkin değeridir. 220 V luk gerilimin maksimum değeri ise U maks = 220 / 0,707 = 310,2 V tur.

sevket54%20çevrimdışı  
NACİBABA..............ONK..
Yukarı Dön
 Cevap Yaz Cevap Yaz

Forum Atla Forum İzinleri Açılır Kutu Gör

Bulletin Board Software by Web Wiz Forums® version 9.50
Powered by Web Wiz Forums Free Express Edition
Copyright ©2001-2008 Web Wiz

Bu Sayfa 0,141 Saniyede Yüklendi.